Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 2018

Οι καλοί λογαριασμοί, κάνουν τους καλούς φίλους, νο. 2

Αύριο, Παρασκευή 16 Νοέμβρη 2018, έχει καλεστεί η ετήσια Γενική Συνέλευση των μετόχων της  ΠΑΕ Ολυμπιακός, όπως προβλέπεται από το καταστατικό της εταιρίας. Σε αυτή τη γενική συνέλευση πέρα από κάποια τυπικά και συνήθη ζητήματα, που απασχολούν τις ανώνυμες εταιρείες, διαπιστώσαμε, μετά τη δημοσιοποίηση της πρόσκλησης για γενική συνέλευση από την ΠΑΕ, ότι ένα από τα θέματα της ημερήσιας διάταξης είναι η μείωση μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας, κάτι που μας προξένησε αρκετούς προβληματισμούς. Θα προσπαθήσουμε να «αποκωδικοποιήσουμε» αυτή την επιλογή.
 


Του RedTerso

Η ΠΑΕ Ολυμπιακός, ακολουθώντας όλες τις διατάξεις, που προβλέπει η νομοθεσία περί της λειτουργίας των ΑΕ (ανώνυμων εταιρειών) κάλεσε τη συγκεκριμένη γενική συνέλευση, στην θεματολογία της οποίας, ξεχωρίζει το ζήτημα της μείωσης του μετοχικού της κεφαλαίου. Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, για να μπορέσει να πραγματοποιηθεί η μείωση πρέπει να καλύπτονται κάποιες προϋποθέσεις. Ενδεικτικά αυτές είναι το δημόσιο κάλεσμα για σύγκλιση γενικής συνέλευσης, ο κατ' ελάχιστον ορισμός των λόγων για τους οποίους γίνεται η μείωση και ο ορισμός του μεγέθους της μείωσης μέχρι ένα μίνιμουμ επίπεδο που ορίζουν οι νόμοι της κεφαλαιαγοράς. Οι προϋποθέσεις αυτές προφανώς καλύπτονται από την ΠΑΕ και το θέμα της μείωσης αναφέρεται στην πρόσκληση επακριβώς: «Μείωση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας κατά το ποσό των 60.000.000 ευρώ (ήτοι μείωση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας από το ποσό των 65.430.000 ευρώ στο οποίο ανέρχεται σήμερα, στο ποσό των 5.430.000 ευρώ ) με σκοπό την αποκατάσταση του λόγου ιδίων κεφαλαίων και μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας σε συμμόρφωση με τις κείμενες διατάξεις, μέσω της ακύρωσης 150.000.000 ονομαστικών μετοχών, ονομαστικής αξίας 0,40 ευρώ εκάστη (ήτοι από 163.575.000 ονομαστικές μετοχές, ονομαστικής αξίας 0,40 ευρώ σε 13.575.000 ονομαστικές μετοχές ονομαστικής αξίας 0,40 ευρώ ) κατά το λόγο συμμετοχής εκάστου μετόχου».

Το μετοχικό κεφάλαιο (share capital) είναι η αντιπροσώπευση της συνολικής αξίας της συνεισφοράς των μετόχων μιας εταιρίας τόσο κατά την ίδρυσή της, όσο και κατά τη διάρκεια της παραγωγικής της ζωής. Στην εκκίνηση της δραστηριότητας μια ΑΕ διαιρείται το αρχικό κεφάλαιο της εταιρίας σε μετοχές και από αυτή τη διαίρεση προκύπτει η ονομαστική αξία της κάθε μετοχής. Το μετοχικό κεφάλαιο ουσιαστικά αποτυπώνει το ελάχιστο κεφάλαιο το οποίο πρέπει να βρίσκεται στη διάθεση της εταιρίας, έτσι ώστε να μπορούν να καλυφθούν τα λειτουργικά έξοδα, αλλά και να μπορούν να επιστραφούν τα χρηματικά ποσά στους δανειστές (μετόχους) της. Από τα άρθρα που διαβάσαμε για να γράψουμε το συγκεκριμένο κείμενο η έννοια της μείωσης μετοχικού κεφαλαίου έχει συνήθως αρνητικό χαρακτήρα για την οικονομική πορεία μιας εταιρίας και γι’ αυτό είναι πολύ πιο σύνηθες να ακούμε ή να διαβάζουμε για επικείμενες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου παρά για μειώσεις. Ας το κρατήσουμε αυτό.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με μια δραματική μείωση του μεγέθους των 60 εκατομμυρίων ευρώ στο μετοχικό κεφάλαιο της ΠΑΕ Ολυμπιακός. Η μείωση του μετοχικού κεφαλαίου μπορεί να έχει πραγματική ή ονομαστική διάσταση. Στην περίπτωση που μας αφορά εδώ και έχει σχέση με τον Ολυμπιακό, δεν μιλάμε για μια πραγματική μείωση, κατά την οποία το ποσό της μείωσης επιστρέφεται στους μετόχους αναλογικά με το ποσοστό των μετοχών που κατέχουν, αλλά έχει να κάνει με την ουσιαστική ακύρωση ενός αριθμού μετοχών, έτσι ώστε να καλυφθούν οι ζημιές της εταιρίας και να «ισοσκελιστεί» το μετοχικό κεφάλαιο με τα πραγματικά εναπομείναντα περιουσιακά στοιχεία της εταιρίας. Από τη στιγμή που θα γίνει η μείωση και καλυφθούν οι ζημιές, από την επόμενη μετοχική χρήση, θα μπορούν να διανεμηθούν κέρδη στους μετόχους, εφόσον η τελευταία είναι κερδοφόρα. Το κρατάμε και αυτό.

Αυτό που έχει σημασία είναι να μπορέσουμε να καταλάβουμε τους λόγους για τους οποίους επιλέγεται να γίνει αυτή η μείωση μετοχικού κεφαλαίου, να εκτιμήσουμε τις προθέσεις και να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα, τα οποία μας αφορούν ως οπαδούς. Όποιος θέλει να προσπαθήσει να καταλάβει λίγο περισσότερα για τις διαδικασίες μείωσης του μετοχικού κεφαλαίου μπορεί να διαβάσει το άρθρο του Γιώργου Αληφάντη, ο οποίος διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και είναι τέως ορκωτός λογιστής. Όσον αφορά λοιπόν τον Ολυμπιακό, είναι η πρώτη φορά εδώ και πάρα πολλά χρόνια (εγώ δεν θυμάμαι άλλη), που ακούμε ή διαβάζουμε για μείωση μετοχικού κεφαλαίου και αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας προβληματίσει.

Το πιο βασικό σημείο σε σχέση με αυτή την επιλογή, είναι η αίσθηση που αφήνει ότι κάτι δεν πάει καλά με την οικονομική λειτουργία της ΠΑΕ και απαιτείται η αποκατάσταση του λόγου των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης σε σχέση με το μετοχικό της κεφάλαιο. Όπως προαναφέραμε οι μειώσεις του μετοχικού κεφαλαίου δείχνουν συνήθως μια κακή οικονομική πορεία της εταιρίας. Και αυτό που προκύπτει αβίαστα ως ερώτημα είναι για ποιους λόγους υπάρχει αυτή η προβληματική λειτουργία; Είχαμε γράψει σε παλαιότερο κείμενο ότι υπάρχουν αρκετά αναπάντητα ερωτήματα σε σχέση με την οικονομική πορεία της ομάδας και αυτά τα ερωτήματα αυξάνονται μετά την πρόσκληση για τη νέα γενική συνέλευση.

Είναι γνωστό και δεν χρειάζεται να το επαναλαμβάνουμε συνέχεια ότι η οικονομική κρίση έχει φέρει μεγάλες δυσκολίες στις ομάδες της χώρας και δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος ο Ολυμπιακός. Παρ’ όλα αυτά, πέρυσι η ομάδα μπήκε στους ομίλους του Ch. League και εξασφάλισε ένα μεγάλο ποσό, από την Ουέφα, από τη διανομή του market pool, από τα εισιτήρια κτλ. Επίσης πέρυσι όπως και φέτος ο αριθμός των εισιτηρίων διαρκείας ξεπέρασε τις 20.000. Παράλληλα υπήρξε μια μείωση σχεδόν 30 εκατομμυρίων της αγοραστικής αξίας του ρόστερ της ομάδας μιας και, σύμφωνα με το αξιόπιστο transfermarkt.de, η αξία του ρόστερ για τη σεζόν 2018-19 ανέρχεται σε 62,75 εκ. Ευρώ, ενώ η αντίστοιχη για τη σεζόν 17-18 ξεπερνούσε τα 90 εκατομμύρια. Το τελευταίο είχαμε αναγνωρίσει όλοι ότι ήταν απολύτως λογικό μιας και το οικονομικό βάρος διάφορων ακριβών «παλτών» της περσινής ομάδας (Οφόε, Ένγκελς, Τζούρτζεβιτς κτλ) δεν σύναδε με την απογοητευτική τους απόδοση στο χορτάρι, με αποτέλεσμα να μειωθεί το μπάτζετ της ομάδας το καλοκαίρι. Επίσης για άλλη μια φορά η ομάδα είχε ένα μεγάλο πλεόνασμα από το μεταγραφικό αλισβερίσι. Πάλι σύμφωνα με τη γερμανική ιστοσελίδα, οι μεταγραφές του καλοκαιριού κόστισαν 6,7 εκατομμύρια τη στιγμή που από τις πωλήσεις εξασφαλίστηκαν 13,4 εκ. Η διαφορά δείχνει ένα πλεόνασμα 6,7 εκατομμυρίων. Not bad… Για να είμαστε δίκαιοι βέβαια σε αυτό το ποσό δεν περιλαμβάνεται το κόστος της απόκτησης του Τουρέ, το οποίο σύμφωνα με τα ΜΜΕ ήταν πολύ μεγάλο (οι λόγοι όμως της μεταγραφής ήταν και για να αποκτηθεί και ένα μεγάλο όνομα που θα κάνει «γκελ» στον κόσμο και θα μειώσει τις αντιδράσεις από την μέχρι τότε υποτονική παρουσία στο μεταγραφικό παζάρι, πάγια τακτική της παρούσας διοίκησης). Προκύπτει όμως το ερώτημα ξανά: Αφού μειώνεται το μπάτζετ και ταυτόχρονα υπάρχει πλεόνασμα από τις μεταγραφές (για να μην συμπεριλάβουμε τα περσινά ποσά από την πώληση του Ρέτσου π.χ.), ενώ παλιότερα έχουν γίνει και αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που κάλυπταν --υποτίθεται-- τις «τρύπες», τότε γιατί υπάρχει αυτή η οικονομική κατάσταση και χρειάζεται η μείωση του μετοχικού κεφαλαίου;

Μια άλλη σημαντική παράμετρος που σχετίζεται με τη συγκεκριμένη επιλογή είναι η «κόντρα» που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στον Μαρινάκη και τον Κόκκαλη, που ουσιαστικά οδήγησε τον τελευταίο να δημοσιοποιήσει την παραίτησή του στις 30 Οκτωβρίου. Είχε προηγηθεί η ανταλλαγή ανακοινώσεων ανάμεσα στην ΠΑΕ και τον Κόκκαλη αναφορικά με την κυριότητα του γηπέδου της ομάδας, το Καραϊσκάκη, αλλά και τα μεγάλα χρέη που τη συνοδεύουν. Είναι αδιανόητο να υπάρχει αυτή η κόντρα «στο φόντο» των ανακοινώσεων, για το γήπεδο της ομάδας, το οποίο θα έπρεπε να αποτελεί περιουσιακό στοιχείο του συλλόγου και όχι κάποιου προσώπου. Αυτή η νέα αντιπαράθεση έρχεται φυσικά να ακολουθήσει τις off the record κατηγορίες που έχει εξαπολύσει η νυν διοίκηση του Ολυμπιακού απέναντι στον Κόκκαλη και αφορούν τη σύμπλευσή του με τον Μελισσανίδη προς όφελος των επιχειρήσεών του και εις βάρος του  Ολυμπιακού και παράλληλα τις καλές σχέσεις που έχει ο Σωκράτης με την παρούσα κυβέρνηση, με την οποία η ΠΑΕ βρίσκεται σε ανοιχτό πόλεμο. Με τη μείωση του μετοχικού κεφαλαίου και με μια πιθανή επόμενη αύξηση που μπορεί να γίνει (και θα καλυφθεί από τον Μαρινάκη), τότε θα συρρικνωθεί και το ποσοστό μετοχών του ίδιου του Κόκκαλη...

Σε αυτό το σημείο πρέπει να ανοίξουμε μια πολύ σημαντική παρένθεση. Ο Κόκκαλης, ο Μαρινάκης και κάθε πρόεδρος της ομάδας, πέρα από Ολυμπιακοί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι και μεγαλοκαπιταλιστές. Και ενδιαφέρονται πέρα από όλα τα άλλα για τα κέρδη και τις επιχειρήσεις τους. Και ο Ολυμπιακός αποτελούσε, αποτελεί και θα αποτελεί, ως το μεγαλύτερο «μαγαζί» της χώρας μια στρατηγική επιλογή υποστήριξης των επιχειρηματικών τους σχεδίων. Όποιος δεν το αντιλαμβάνεται αυτό ζει σε μια υπέροχη ονειρική φούσκα. Προφανώς αυτό δεν σημαίνει ότι και οι δύο πρόεδροι δεν έχουν προσπαθήσει για το καλό του Ολυμπιακού, αλλά δεν γίνεται να εθελοτυφλούμε για τα υπόλοιπα ζητήματα. Όπως λοιπόν ο Κόκκαλης μπορεί να κάνει μπίζνες με τον Μελισσανίδη ή τον οποιονδήποτε άλλο που αγνοούμε, έτσι ακριβώς δεν έχει εμποδιστεί ο Μαρινάκης να έχει κηρύξει εκεχειρία με τον Αλαφούζο (ο οποίος τον διαπόμπευε για χρόνια μέσα από τον ΣΚΑΙ, αλλά η ΠΑΕ όχι μόνο δεν ψήφισε κατά της παραμονής του βάζελου στην α΄ εθνική, αλλά του έδωσε και παίχτη το καλοκαίρι) προς όφελος των δικών του επιχειρηματικών συμφερόντων ή την αντιπολίτευση προς την κυβέρνηση. Και οι δύο πλευρές έχουν προσφέρει στην παράταξη του Θρύλου, αλλά έχουν αποκομίσει και πάρα πολλά οφέλη, με κυριότερο την «ασπίδα», που τους προσφέρει ο κόσμος της ομάδας αλλά και της αναγνωρισιμότητας που τους παρέχει αυτή η θέση και πιθανόν να ανοίγει διάφορες πόρτες σε επιχειρηματικό ή άλλο επίπεδο (βλ. την επιλογή Μαρινάκη να κερδίσει τη δημαρχεία του Πειραιά) . Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι οπαδοί και οι φίλαθλοι του Ολυμπιακού ζουν ΓΙΑ την ομάδα τους, ενώ κάποιοι άλλοι ΑΠΟ αυτήν. Υπάρχει και άλλη μια παράμετρος στο συγκεκριμένο σημείο: Η τωρινή διοίκηση του Ολυμπιακού μπορεί να έχει τους λόγους της να μην συμφωνεί με τις επιλογές του Κόκκαλη. Δικαίωμά της. Όμως υπάρχει πρόβλημα όταν προσπαθεί να κόψει τον ομφάλιο λώρο με το παρελθόν του Συλλόγου και να στοχοποιεί τη μια φορά το «Φως», την άλλη το Σωκράτη και τελικά τον οποιονδήποτε δεν συμφωνεί με τις επιλογές της διοίκησης. Όποιος δεν συντάσσεται με την ΠΑΕ απέναντι στην κυβέρνηση ή με τον τρόπο που διοικείται η ομάδα δεν μπορεί αυτόματα να χαρακτηρίζεται εχθρός και να επιχειρείται να καρατομηθεί το παρελθόν της ομάδας. Ο Ολυμπιακός δεν ιδρύθηκε το 2010, αλλά το 1925...

Επανερχόμαστε στο ζήτημα της μείωσης του μετοχικού κεφαλαίου και ας εξετάσουμε μια τελευταία παράμετρο. Η επιλογή της διαγραφής ζημιών μέσω της ονομαστικής μείωσης του κεφαλαίου φανερώνει μια επιθυμία για χρηματοοικονομική εξυγίανση της εταιρείας, η οποία θα προκύψει από την διαγραφή των ζημιών, με επακόλουθο την μείωση του κεφαλαίου και την ταυτόχρονη, συνήθως, αύξησή του με την εισροή νέων επενδύσεων-κεφαλαίων στην εταιρεία. Αυτός είναι ένας λογιστικός τρόπος για να διαγραφούν οι ζημιές και έτσι να εμφανιστούν κέρδη στον επόμενο ισολογισμό που θα δημοσιοποιήσει η εταιρία και αυτά τα κέρδη θα υπάρχει η δυνατότητα να διανεμηθούν στους μετόχους. Αν συμβεί αυτό θα δοθεί η δυνατότητα στον κύριο μέτοχο της ΠΑΕ (Μαρινάκης) να λάβει κάποια ποσά από τα κέρδη. Επαναλαμβάνουμε όμως ότι αυτό μπορεί να υπάρχει ως δυνατότητα και δεν σημαίνει ότι θα γίνει αυτόματα, απλά κάνουμε τη σύνδεση με το δεύτερο κρατούμενο, που σημειώσαμε στην αρχή του κειμένου.

 Η συγκεκριμένη απόφαση για τη μείωση του κεφαλαίου με όλα όσα περιγράψαμε παραπάνω δεν γίνεται να μην ανησυχεί τον κόσμο της ομάδας. Το βάρος της οικονομικής κατάστασης, που πιθανόν υπάρχει σε συνδυασμό με όλα τις υπόλοιπες διαστάσεις που εξηγήσαμε σχηματίζουν ένα μεγάλο ερωτηματικό τη διοίκηση και τις επιλογές της. Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους και για να μπορεί να βρίσκει εφαρμογή η παραπάνω λαϊκή ρήση χρειάζεται αμοιβαία εμπιστοσύνη ανάμεσα στη διοίκηση και τον κόσμο. Μια εμπιστοσύνη, η οποία έχει κλονιστεί τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των επιλογών, των αστοχιών και των δημόσιων τοποθετήσεων της ΠΑΕ. Για να υπάρχει μια υγιής σχέση, χρειάζεται να οικοδομείται η εμπιστοσύνη πέρα από τα αμιγώς αγωνιστικά ζητήματα (στα οποία τα τελευταία 2 χρόνια δεν τα πάμε και πολύ καλά) και σε διάφορα άλλα επίπεδα που έχουν να κάνουν με τη φιλοσοφία, την ιστορία και την κουλτούρα του οργανισμού που ονομάζεται Ολυμπιακός. Γιατί δεν πρέπει να λησμονούμε στιγμή ότι ο Ολυμπιακός είναι πάνω από κάθε πρόσωπο και είναι πάντα ο κόσμος του!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου