Όταν η Νέα Δημοκρατία λάνσαρε τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως τον νέο της πρόεδρο, κάποια χρόνια πριν, το βασικό προπαγανδαστικό της όχημα ήταν ότι ο σημερινός πρωθυπουργός --που φαντάζει αιώνιος-- ήταν το καλύτερο βιογραφικό της Βουλής. Μάλιστα, η αντιπολιτευτική επικοινωνιακή αιχμή βασιζόταν στον λόγο Περί Αριστείας, θέλοντας να δημιουργήσει ένα δίπολο στην πολιτική ζωή που αποτελούνταν από τους σπουδασμένους, έμπειρους και άξιους πολιτικούς της ΝΔ και στον αντίποδα τους «πλεμπαίους» Συριζαίους, αντίπαλους της προόδου και ανίκανους εκπροσώπους του φαύλου.
Του JosuTernera
Σήμερα, μερικά χρόνια μετά, το πολιτικό σκηνικό της χώρας έχει φαινομενικά αλλάξει, ασχέτως αν η ουσία αναζητάται και αν για μια ακόμη φορά επιβεβαιώνεται η φράση «τα φαινόμενα απατούν» -- αν θέλουμε να κάνουμε ένα επιεικές και ελάχιστα πολιτικό σχόλιο για να μη θίξουμε και το περιβόητο no politica.
Το επικοινωνιακό παιχνίδι στην πολιτική, όπως και στην αγορά, παίζει πάντα πρωτεύοντα ρόλο, τόσο στη διαφήμιση όσο και στον τρόπο που πολύς κόσμος --αν όχι όλοι-- αντιλαμβάνονται τα πράγματα ίσως ακόμη τον εαυτό τους. Πέραν όμως του φαίνεσθαι, υπάρχει και η αμείλικτη πραγματικότητα. Ο τρόπος δηλαδή που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας και το πώς τοποθετούμαστε στη ζωή μας. Γεγονός είναι ότι μεγαλώνουμε έχοντας στο μυαλό μας πρότυπα ανταγωνιστικά, πρότυπα πολεμικά ακόμη και από την παιδική μας ηλικία. «Καλή επιτυχία», «να σκίσεις», «να είσαι πρώτος». Φράσεις που πολλοί από εμάς έχουμε ακούσει στη μαθητική, και όχι μόνο, ζωή μας. Έννοιες που ενισχύουν την τάση μας να ξεχωρίσουμε, να νικήσουμε, να αριστεύσουμε. Που σε μεγάλο βαθμό επηρεάζουν τη σκέψη μας και διαμορφώνουν το υπόβαθρο των συμπεριφορών μας και που μας ακολουθούν στην επαγγελματική μας ζωή, στις διαπροσωπικές και ερωτικές μας σχέσεις, στις παράπλευρες ασχολίες μας που γεμίζουν τις ζωές μας και υποτίθεται μας αποφορτίζουν από το άγχος της παραγωγικότητας, των επιδόσεων και της καθημερινής πάλης για επιβίωση.
Ο σύγχρονος επαγγελματικός αθλητισμός --και δη ο πρωταθλητισμός-- αποτελούν ένα από τα πιο θεαματικά πεδία στη σύγχρονη ζωή που συνδέονται μάλιστα άμεσα με το θυμικό --ατομικό και συλλογικό-- και τη φαντασιακή τοποθέτησή μας στον κόσμο. Η σύνδεση με ομάδες και αθλητές για κάποιον που παρακολουθεί τα αθλητικά δρώμενα παραπέμπει σε μια παιδικότητα, σε μια αγνότητα, που μπορεί να δημιουργήσει αναγωγές και να λειτουργήσει άλλες φορές χαλαρά και άλλες παθιασμένα έως εμμονικά. Οι προτιμήσεις μας μάς νοηματοδοτούν όπως τις νοηματοδοτούμε και εμείς.
Ο Κίναν Έβανς, ένας από εμάς
Βλέποντας από τις εξέδρες του ΣΕΦ τον αγώνα του Ολυμπιακού κόντρα στη Ζάλγκιρις, ένιωσα και εγώ --όπως πολλοί από εσάς, φαντάζομαι-- να παγώνω βλέποντας τον Κίναν Έβανς να σωριάζεται στο παρκέ και να μονολογεί λέγοντας «No way». Μια κραυγή απόγνωσης ενός αθλητή που έχει περάσει πολλές σκοτεινές μέρες, ενός ανθρώπου που νιώθει να γκρεμίζεται το όνειρό του. Έπιασα κι εγώ το πρόσωπό μου, κάθισα στην καρέκλα και σταμάτησα να έχω για κάποια ώρα τη διάθεση να φωνάζω συνθήματα, καθώς το επίκεντρο του ενδιαφέροντος, η ουσία, είχε μετατοπιστεί.
Έχοντας ψελλίσει πολλά «γιατί», πολλά «τι ατυχία είναι αυτή, κυρίως για τον παίκτη» που περνάει τον τρίτο πολύ σοβαρό τραυματισμό της καριέρας του, θέλησα σήμερα να εξορθολογίσω τις σκέψεις μου, να ψάξω αλλού για απαντήσεις και να σταματήσω να οικτίρω και να μιλάω για την κατάρα της ομάδας.
Και σκέφτηκα το εξής καθόλου πρωτότυπο: ο πρωταθλητισμός είναι απάνθρωπος. Και οι παίκτες που τον υπηρετούν σύγχρονοι σκλάβοι -- φυσικά ακριβοπληρωμένοι και πολύ πιο πλούσιοι από εμάς. Δεν ξέρω ποιο είναι το Ε9 του Κίναν Έβανς ούτε από πού προέρχεται ο ίδιος και ποιος είναι ο τρόπος ζωής του. Ούτε ακόμη ακόμη ποια είναι τα όνειρά του και τι σημαίνει ο αθλητισμός για εκείνον. Αν θα μπορούσα να κάνω μια αναγωγή, να φέρω την περίπτωση του Έβανς στα καθ’ ημάς, θα έλεγα ότι ο συγκεκριμένος αθλητής μοιάζει με πολλούς άλλους ανθρώπους που παλεύουν να υπάρξουν, να επιβιώσουν και να ξεχωρίσουν. Να δώσουν ένα νόημα στη ζωή τους, να νιώσουν ότι κάτι έχουν πετύχει.
Το μεγάλωμά μας, το σύστημα αξιών, το σχολείο, η αγορά, τα περισσότερα πεδία της κοινωνικής μας ζωής, ίσως και της προσωπικής, γράφουν με μεγάλα γράμματα στην προμετωπίδα τους λέξεις όπως ανταγωνισμός, νίκη, υπεροχή. Και καθιστούν αυτή την υπεροχή αυτοσκοπό. Την ίδια στιγμή, εξοβελίζουν την αποτυχία, τη μετριότητα, την ήττα. Την ήττα που θέλουμε κι εμείς οι ίδιοι να εξοβελίσουμε ως έννοια από την αθλητική πραγματικότητα στην οποία εμμέσως συμμετέχουμε ως οπαδοί.
Έχοντας εμπεδώσει ως άτομα τις αξίες της εργατικότητας, της αποδοτικότητας, του αποτελέσματος, της επικράτησης ως δομικές, αυτές καθορίζουν τη σκέψη και τη ζωή μας σε όλες τις εκφάνσεις της. Να δουλεύουμε πολύ, να είμαστε καλοί ή μάλλον καλύτεροι από τους άλλους για να μπορέσουμε να υπάρξουμε, να επιβιώσουμε. Να μπορέσουμε να ζήσουμε τους εαυτούς μας και τις οικογένειές μας, να πετύχουμε τους στόχους μας και μετά να θέσουμε καινούργιους. Μπαίνουμε με αυτόν τον τρόπο σε μια αρένα όπου μόνο εκεί συνυπάρχουμε με τους άλλους με μόνο στόχο να βρεθούμε στην κορυφή, πάνω από άλλες στοιβαγμένες ατομικότητες που έχουν συνθλιβεί από κάτω μας. Έχοντας και αυτές επιδοθεί στον ίδιο αγώνα με τις ίδιες αγωνίες και τα ίδια όνειρα. Και όλα αυτά υπακούοντας στις επιταγές ενός συστήματος που κερδίζει από τα όνειρα ανθρώπων που μεγάλωσαν με τη φαντασίωση κάποια στιγμή να γίνουν κάτι ξεχωριστό, κάτι μοναδικό.
«There can be only one», λέει ο Highlander, περιγράφοντας την πραγματικότητα των Αθανάτων. Μια ατάκα βγαλμένη από τα έγκατα του Ρομαντισμού που, εφαρμοσμένη στους θνητούς, καθόλου ρομαντική δεν φαντάζει.
Τραγικός ήρωας ή κάτοχος του Όσκαρ Ατυχίας ο Κίναν Έβανς είναι ένας αθλητής ανάμεσα σε πολλούς που καλείται να παλέψει σε ένα ανταγωνιστικό πεδίο για να υπάρξει και να ξεχωρίσει. Που σε ένα πλαίσιο εντατικοποίησης καλείται να κάνει συνεχείς υπερβάσεις ώστε να ανταποκριθεί στις ανάγκες ενός συστήματος που προσβλέπει περισσότερο σε κέρδη παρά βάζει στο επίκεντρο των άνθρωπο. Έναν άνθρωπο που τον αντιλαμβάνεται ως μέσο κερδοσκοπίας -- είτε μιλάμε για τους αθλητές είτε για τους φιλάθλους-πελάτες.
Ας μην παρεξηγηθούν τα γραφόμενά μου. Δεν μιλάω για την αντιμετώπιση του μπασκετικού Ολυμπιακού ως οργανισμού απέναντι στον Κίναν Έβανς. Μιλάω για τον τρόπο που έχει αρθρωθεί η Ευρωλίγκα εν προκειμένω, όπως και άλλες αθλητικές διοργανώσεις.
Ο Κίναν Έβανς μπορεί να μην τραυματίστηκε εξαιτίας αυτής της εντατικοποίησης. Μπορεί να ήταν η άτυχη στιγμή. Μου φαίνεται όμως ότι ο Έβανς --όπως και πολλοί από εμάς-- μπαίνει με αυταπάρνηση στην αρένα να παλέψει για τον μισθό του, τα όνειρά του, την επιβίωσή του ή και την ανάγκη του να ξεχωρίσει, να πετύχει. Όπως και εμείς. Ανάγκα, θα έλεγαν οι αρχαίοι!
Προσπαθώντας πέρα από τα όρια, θέλοντας να γίνουμε υπεράνθρωποι, κάνοντας συνεχώς υπερβάσεις με το όνειρο της καταξίωσης, έχουμε εμπεδώσει τελικά πρότυπα απάνθρωπα, πρότυπα ίσως πέρα από τη λογική, πέρα από τη φύση. Στόχος η αριστεία, η αναγνώριση έστω και αν τελικά παραγνωρίζουμε πράγματα που θα μπορούσαν ίσως να αποτελούν τις βασικές, πραγματικές μας ανάγκες. Υπακούμε σε κανόνες αγοράς --και πώς αλλιώς αν θέλουμε να βγάλουμε ένα ή παραπάνω κομμάτια ψωμί-- που έχουν φτιαχτεί από ανθρώπους για ανθρώπους με στόχο το θέαμα, το κέρδος.
Το χρέος
Ο Κίναν Έβανς αν και έχει ελάχιστη αγωνιστική παρουσία με τη φανέλα του Ολυμπιακού, έχει γίνει σύνθημα στα χείλη των οπαδών της ομάδας, εξαιτίας φυσικά των αδιάψευστων μπασκετικών του χαρισμάτων και της παροιμιώδους ατυχίας του. Ό,τι και να σημαίνει ο τραυματισμός του για τον σύλλογο, το μόνο σίγουρο είναι ότι όλος ο οργανισμός οφείλει να σταθεί δίπλα στον παίκτη και να τον βοηθήσει στη νέα του περιπέτεια.
Ο Έβανς καλείται να σηκώσει ένα τεράστιο βάρος ως αθλητής και να ανέβει έναν Γολγοθά ως άνθρωπος. Ίσως αυτό να είναι και το δυσκολότερο, όπως λέει ο RedTerso.
Ο σύλλογος άλλωστε είναι οι άνθρωποί του και αυτοί τον τροφοδοτούν το μεγαλείο του.
Keenan Evans be strong!
* * *
ΥΓ Αυτό είναι ένα κείμενο μετά από μακρά περίοδο σιωπής. Ο μόνος λόγος που το αναφέρω αυτό είναι για να απολογηθώ για την αποχή και να ευχαριστήσω αυτούς που στηρίζουν αδιάκοπα το blog και υπηρετούν τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε. Ξέρουν αυτοί ποιοι είναι!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου