Η εύνοια του Ολυμπιακού: Μια διαχρονική καραμέλα που δεν λέει να λιώσει

Παλιά μου τέχνη κόσκινο: Νομίζετε άραγε πως το αφήγημα για την διαβόητη διαιτητική --και όχι μόνο-- εύνοια του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού αποτελεί ένα προπαγανδιστικό κατασκεύασμα της τελευταίας 25ετίας; Άλλα λέει η ιστορία. Για διαβάστε πιο κάτω για κάποια πιο προχωρημένα πράγματα πολύ παλιότερων εποχών.

Του Θεολόγου Μιχαηλίδη

Τα γεγονότα: Την 2/3/1963 ένα πρωτοφανές γεγονός έρχεται να αναστατώσει το ελληνικό ποδόσφαιρο. Ενώ διεξάγεται κανονικά το πρωτάθλημα της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας της περιόδου 1962/63 και πρόκειται να γίνει η 20η αγωνιστική του, με πρωτοπόρο μέχρι τότε τον ΠΑΟ με 49 βαθμούς, με τον Ολυμπιακό να ακολουθεί με 48 βαθμούς και την ΑΕΚ τρίτη με 47 βαθμούς, οι μισές (οκτώ) ομάδες που συμμετέχουν στο πρωτάθλημα, με αιφνιδιαστική και οξύτατη κοινή ανακοίνωση τους στρέφονται κατά του Ολυμπιακού. Η ανακοίνωση, που έτυχε τεράστιας προβολής και δημοσιότητας στον Τύπο, όπου δημοσιεύθηκε αυτούσια, απευθυνόταν στη ΓΓΑ, στην ΕΠΟ, στον ΟΠΑΠ και σε όλο το φίλαθλο ποδοσφαιρικό κοινό της χώρας. Είχε εκδοθεί με επιμέλεια του κατονομαζόμενου σε αυτήν ορισθέντος κοινού εκπροσώπου όλων των ομάδων, που δεν ήταν άλλος από τον Γενικό Γραμματέα του Παναθηναϊκού Ξ. Χατζησαράντο (!).

Σύμφωνα με την ανακοίνωση το πρωτάθλημα Ελλάδας δεν διεξαγόταν ισότιμα, αλλά είχε νοθευτεί κατά τρόπο καταφανώς μεροληπτικό υπέρ του Ολυμπιακού. Ως παραδείγματα της μεροληψίας η ανακοίνωση επικαλείτο συγκεκριμένα δύο εκτός έδρας αγώνες του Ολυμπιακού, με ΠΑΟΚ και Πιερικό και έναν εντός έδρας με τον Φωστήρα, στους οποίους ο Ολυμπιακός, κατά την ανακοίνωση, είχε ευνοηθεί σκανδαλωδώς σε βάρος των φερόμενων ως κατάφωρα αδικηθέντων αντιπάλων τους. Συγκεκριμένα, η ανακοίνωση ισχυριζόταν ότι είχαν καταλογισθεί ως έγκυρα συνολικά τρία άκυρα, κρίσιμα γκολ του Ολυμπιακού, από ένα σε κάθε αγώνα, ενώ είχαν ακυρωθεί κανονικά γκολ των αντιπάλων του Ολυμπιακού. Επιπλέον, πάντα κατά την ανακοίνωση, ειδικά και πάντοτε προς το συμφέρον του Ολυμπιακού, είχε εφευρεθεί το διαιτητικό φαινόμενο άλλοτε της πρόωρης λήξης του αγώνα και άλλοτε της αδικαιολόγητης παράτασης της διάρκειάς του (την οποία μάλιστα η ανακοίνωση αποκαλούσε ειρωνικά επί λέξει: «τρίτο ημιχρόνιο»). Σύμφωνα με την ανακοίνωση, όλες τις προαναφερόμενες ανώμαλες και αυθαίρετες αυτές καταστάσεις είχε εκμεταλλευθεί και αξιοποιήσει ο Ολυμπιακός, παίρνοντας αποτελέσματα και βαθμούς, που κανονικά δεν θα έπρεπε, ούτε άξιζε. Η ανακοίνωση όμως δεν αρκέστηκε σε αυτά. Αναφέρθηκε σε ύποπτη και ετσιθελική άρνηση μετάκλησης ξένου διαιτητή σε ακόμη τρεις αγώνες του Ολυμπιακού, δύο εκτός έδρας με τη Νίκη Βόλου και τον Πανιώνιο, παρά την ύπαρξη αρχικής αντίθετης απόφασης, αλλά και έναν εντός έδρας με τον Φωστήρα, μολονότι η ίδια η ομάδα του Ταύρου, όπως ισχυριζόταν η ανακοίνωση, είχε προθυμοποιηθεί να πληρώσει (!) τη σχετική διαιτητική δαπάνη. Επιπλέον χαρακτήρισε σκανδαλώδη τη --λόγω μεταφραστικών ασαφειών του φύλλου αγώνα-- απαλλαγή του αποβληθέντος από ξένο διαιτητή στον αγώνα με τον Παναιγιάλειο Πολυχρονίου. 

Η ανακοίνωση έκανε μια συνολική επίθεση-καταγγελία για συστηματική διαιτητική εύνοια υπέρ του Ολυμπιακού σε αγώνες πρωταθλήματος, που είχαν διαιτητεύσει τόσον Έλληνες όσο και ξένοι διαιτητές, αφού εκείνη την εποχή η μετάκληση ξένων διαιτητών ήταν ένα καθιερωμένο φαινόμενο, λόγω της επικρατούσας και τότε δυσπιστίας απέναντι τους Έλληνες διαιτητές. Σημειωτέον ότι στο συγκεκριμένο πρωτάθλημα, στο οποίο αναφερόμαστε, σε 13 από τα 30 παιχνίδια του Ολυμπιακού οι διαιτητές που έπαιξαν ήταν ξένοι. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, η ανακοίνωση δεν περιλάμβανε κάποιο γενικό αίτημα για μετάκληση ξένων διαιτητών, αφού, όπως προαναφέρθηκε, οι μετακλήσεις ξένων διαιτητών ήταν πολύ συχνές εκείνη την εποχή, σε κάθε αγωνιστική και ιδίως για αγώνες των μεγάλων ομάδων. Ωστόσο, κατά ένα τρόπο αντιφατικό και επιλεκτικό, η ανακοίνωση περιείχε διαμαρτυρίες για μη μετακλήσεις ξένων διαιτητών σε κάποια ματς του Ολυμπιακού, ενώ την ίδια ώρα άφηνε σαφή υπονοούμενα και για διαιτησίες ξένων διαιτητών σε κάποια άλλα ματς του Ολυμπιακού όπως π.χ. για τη διαιτησία ενός Ρουμάνου διαιτητή στον αγώνα με τον Πιερικό στην Κατερίνη, τον οποίο διαιτητή αποκαλούσε «γνωστό του Ολυμπιακού από την συμμετοχή του στο Βαλκανικό Κύπελλο», όπου ο Ρουμάνος κατείχε πόστο στην οργανωτική επιτροπή του θεσμού. Η ανακοίνωση διαμαρτυρόταν έντονα για την επικρατούσα κατάσταση, την οποία χαρακτήριζε «αφόρητο». Θεωρούσε ότι η βαθμολογία του πρωταθλήματος είχε ήδη αλλοιωθεί σημαντικά και ότι η συνέχισή του υπό τις εν λόγω άνισες και άδικες συνθήκες, που αποσκοπούσαν στην εύνοια μιας και μόνον ομάδας, δεν θα είχε νόημα. Μάλιστα, η ανακοίνωση άφησε καθαρά αιωρούμενη την απειλή για αποχώρηση των ομάδων από το πρωτάθλημα, αλλά και μια ακόμη σαφέστερη απειλή για αποχώρηση των 8 ομάδων μετά από ένα μήνα από το δελτίο ΠΡΟ-ΠΟ του ΟΠΑΠ, σε περίπτωση που η κατάσταση δεν θα διορθωνόταν. Δηλαδή, με άλλα λόγια, αν δεν υλοποιείτο η περίφημη λέξη «εξυγίανση».

Οι ομάδες που υπέγραψαν την επίμαχη ανακοίνωση ήταν οι εξής: ΠΑΟ, Απόλλων Αθηνών, Πανιώνιος, Αιγάλεω, Εθνικός, Παναιγιάλειος, Νίκη Βόλου, Πιερικός. Επειδή στον Εθνικό, προς στιγμήν, προκλήθηκαν κάποιες αντιδράσεις, χρειάστηκε να εκδοθεί και νεότερη ανακοίνωσή του, που επαναλάμβανε και επιβεβαίωνε την πλήρη υποστήριξη-συμμετοχή της ομάδας στην ανακοίνωση των υπόλοιπων ομάδων. Οι υπόλοιπες ομάδες του πρωταθλήματος που δεν συμμετείχαν στην ως άνω κίνηση ήταν η ΑΕΚ, η Προοδευτική και οι 4 ομάδες της Θεσσαλονίκης (Άρης, ΠΑΟΚ, Ηρακλής, Απόλλων Καλαμαριάς), στις οποίες ποτέ δεν άρεσε να συμμετέχουν σε παιχνίδια ισχύος και συμμαχιών του μισητού κέντρου. Παρ’ όλα αυτά, ο Άρης, χωρίς να συνυπογράψει και να στραφεί κατά του Ολυμπιακού, άφησε ένα μικρό παραθυράκι για τη μελλοντική πιθανή συμμετοχή του σε ένα κίνημα κατά της διαιτησίας γενικότερα, και τούτο γιατί είχε αδικηθεί πολύ στον τελευταίο αγώνα που είχε παίξει με την ΑΕΚ. Τέλος ο Φωστήρας, αν και συμπαθών την κίνηση, δεν υπέγραψε τελικά, όντας στην τελευταία θέση και αφοσιωμένος στην προσπάθεια σωτηρίας του.  

Ο Ολυμπιακός χρειάστηκε 4 μέρες για να απαντήσει. Η δική του ανακοίνωση δεν έτυχε της ίδιας μεγάλης προβολής και δημοσιότητας που είχε γνωρίσει η ανακοίνωση των 8. Δημοσιοποιήθηκε στις περισσότερες εφημερίδες υπό μορφή απλής περίληψης. Επίσης ήταν λιγότερο έντονη (πολιτική Γ. Ανδριανόπουλου γαρ) όσον αφορά το ύφος, σε σύγκριση με την εναντίον του οξύτατη ανακοίνωση. Στρεφόταν αποκλειστικά κατά του ΠΑΟ, προτιμώντας να αντιπαρατεθεί απευθείας και μόνο μαζί του. Ο Ολυμπιακός δεν ασχολήθηκε καθόλου με τις υπόλοιπες 7 ομάδες, που πρόθυμα είχαν συνυπογράψει, κάτι που ενδεχομένως θα έπρεπε να είχε κάνει. Δεν τις αποκάλεσε ούτε κατευθυνόμενες ούτε υποτακτικές, ενώ θα μπορούσε. Στην ανακοίνωση του ο Ολυμπιακός χαρακτήριζε ψευδή και συκοφαντική την εναντίον του ανακοίνωση, την οποία κατηγόρησε για πλήρη αντιστροφή της αλήθειας. Στο ίδιο πνεύμα παρέθεσε μια λίστα αγώνων, στους οποίους είχε ευνοηθεί ο ΠΑΟ, καθώς και παραδείγματα αγώνων, στους οποίους είχε αδικηθεί ο Ολυμπιακός. Παράθεσε ακόμη μια λίστα ποδοσφαιριστών του ΠΑΟ που παρέμειναν ατιμώρητοι, αν και είχαν διαπράξει διάφορα παραπτώματα, ενώ δικαιολόγησε την περίπτωση μη τιμωρίας του Πολυχρονίου. Παρεμπιπτόντως, εδώ να αναφέρουμε ότι το παράπτωμα του Πολυχρονίου, που ο ξένος διαιτητής θεώρησε ως λόγο αποβολής, όπως στο φύλλο αγώνα επί λέξει καταγράφηκε και μεταφράστηκε ήταν: «με έπιασε από το χέρι και μου το έσφιξε». Η εν λόγω διατύπωση είχε κριθεί ανεπαρκής και αόριστη για να στοιχειοθετήσει τιμωρία. Τέλος, ο Ολυμπιακός στην απάντησή του αρνήθηκε κάθε ανάμιξη στο θέμα μετάκλησης ξένων διαιτητών. 

Την επόμενη κιόλας της απαντητικής ανακοίνωσης του Ολυμπιακού, ο ΠΑΟ προέβη σε μια ιστορική κίνηση, που δεν την έκανε, βέβαια, εν θερμώ. Αντίθετα την είχε προετοιμάσει και προγραμματίσει επιμελώς. Αφορμή της κίνησης αποτέλεσε η ανακοίνωση των 8. Ο ΠΑΟ την 6/3/1963 τυπικά κατάγγειλε και ουσιαστικά διέλυσε τον «συνεταιρισμό» των τριών μεγάλων, το λεγόμενο ΠΟΚ, ξεκαθαρίζοντας, πάντως, ότι για το γεγονός αυτό θεωρούσε υπαίτιο αποκλειστικά και μόνο τον Ολυμπιακό και όχι την ΑΕΚ, με την οποία θα ήθελε να συνεχίσει την συνεργασία. Από την πλευρά της, η ΑΕΚ προτίμησε να σταθεί στο πλευρό του Ολυμπιακού, αν και φαινομενικά δήλωσε ότι θα προσπαθούσε να αποκαταστήσει την ενότητα όλου του ΠΟΚ, κάτι που βέβαια δεν κατάφερε. Ο Ολυμπιακός φάνηκε να επηρεάζεται αγωνιστικά από την ανακοίνωση των 8, αφού την αμέσως επόμενη αγωνιστική δεν μπόρεσε να νικήσει τον Εθνικό, ενώ μετά από δεκαπέντε μέρες έχασε και το ντέρμπι με τον ΠΑΟ, το οποίο, λόγω των προαναφερόμενων γεγονότων, είχε φανατιστεί υπέρμετρα. Στο τέλος της περιόδου, ο Ολυμπιακός τερμάτισε τρίτος, δύο βαθμούς πίσω από τους ισοβαθμήσαντες στην πρώτη θέση αντιπάλους του, ΠΑΟ και ΑΕΚ.

Η αξιολόγηση των γεγονότων: Ο ΠΑΟ βγήκε νικητής από όλη αυτήν την ιστορία τόσο σε ουσία όσο –κυρίως-- και στην μάχη των εντυπώσεων. Κι αυτό, μολονότι η ανακοίνωση δεν στηριζόταν σε στοιχεία και γενικότερα έπασχε σε πολλά σημεία. Για πολλούς, ο «θόρυβος» και οι εντυπώσεις σε τέτοια θέματα είναι σημαντικότερα και από την ουσία. Άλλοι προχωρούν ακόμη πιο πολύ, θεωρώντας πως σε τέτοιου είδους υποθέσεις οι εντυπώσεις είναι αυτές που αποτελούν το ζητούμενο, δηλαδή την ουσία. Ο βασικός λόγος για αυτή την νίκη στο πεδίο των εντυπώσεων βέβαια ήταν η υποστήριξη που βρήκε από τις υπόλοιπες 7 ομάδες, οι οποίες, με τη συνυπογραφή τους, προσέδωσαν βασιμότητα και κύρος στην ανακοίνωση και στο περιεχόμενό της. Ο ΠΑΟ αποκόμισε οφέλη τόσο άμεσα όσο και πιο μακροπρόθεσμα, τόσο αγωνιστικά όσο και διοικητικά. Κατ’ αρχάς πυροδότησε, αλλά και προκατέλαβε το ντέρμπι μεταξύ των δύο ομάδων, που θα γινόταν σε λιγότερο από 15 μέρες. Παράλληλα, βρήκε αφορμή να ενεργοποιήσει, όπως και ήθελε, την διαδικασία διάλυσης του θεωρηθέντος ως άχρηστου πλέον ΠΟΚ. Επίσης, αύξησε την επιρροή του στην ΕΠΟ, η οποία μετά τη διάλυση του ΠΟΚ αποκτούσε ακόμη μεγαλύτερη σημασία. Δεν πέρασε μάλιστα πολύ καιρός από την ανακοίνωση που οι προσκείμενοι στον ΠΑΟ σύμβουλοι της ΕΠΟ αυξήθηκαν, με τη συναίνεση μάλιστα του Ολυμπιακού, που είχε αρχίσει τις παραχωρήσεις, κατόπιν της πράσινης πίεσης, μέρος της οποίας αποτελούσε η συγκεκριμένη κίνηση.

Ο ΠΑΟ κατόρθωσε να σύρει στο άρμα του τις υπόλοιπες ομάδες, οι οποίες δεν είχαν κάποιο αξιόλογο όφελος από αυτή την υπόθεση. Το όποιο όφελος στο οποίο ενδεχομένως να υπολόγιζαν ήταν μόνο δημοσιοσχεσίτικο και προσδοκώμενο. Δεν ήταν ούτε ουσιαστικό ούτε άμεσο. Ωστόσο, η άνευ λόγου εχθρική προς τον Ολυμπιακό στάση τους τελικά δεν στοίχισε στις εν λόγω ομάδες ούτε καν τη δυσμένεια των ερυθρολεύκων. Βασικά έκαναν το χατίρι του ΠΑΟ, οποίος αφενός μεν έκανε επίδειξη δύναμης, που θα του χρησίμευε περίπου σαν πρόβα για να επιβληθεί αργότερα στην ΕΠΟ, στην οποία δεν είχε μέχρι τότε εδραιωμένη απόλυτη πλειοψηφία δικών του ανθρώπων, αφετέρου δε, όπως προείπαμε, απόκτησε πλέον το πρόσχημα για την άμεση κατάργηση του ΠΟΚ, το οποίο είχε κρίνει ότι είχε φάει πλέον τα ψωμιά του και δεν του πρόσφερε πια κανένα όφελος. Κατά τον ΠΑΟ, το ΠΟΚ συνεπαγόταν πλέον μόνο περιττές ή επιζήμιες δεσμεύσεις και συνεργασίες με ανταγωνίστριες ομάδες, τις οποίες δεν είχε πια ανάγκη, αφού θεωρούσε τον εαυτό του πλέον ισχυρότερο από αυτές. Ταυτόχρονα με την πρωτοβουλία διάλυσης του ΠΟΚ που πήρε, ο ΠΑΟ ικανοποίησε, κατά ένα λαϊκίστικό τρόπο, το αίσθημα όλων των μικρότερων ομάδων, που εν γένει αντιπαθούσαν το ΠΟΚ, επειδή το έβλεπαν ως ένα πόλο συνασπισμού/συμμαχίας των μεγάλων ομάδων, που λειτουργούσε κατά κανόνα σε βάρος τους.

Στη πραγματικότητα, βέβαια, η ανακοίνωση των 8 υπήρξε προσχηματική και υποκριτική. Σε αυτό συνηγορούν και οι συγκυρίες της εποχής. Ο ΠΑΟ, την εποχή εκείνη, στην αυγή της δεκαετίας του 1960, από την έναρξη της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας και έπειτα, ήταν ισχυρότερος και ανώτερος ως ομάδα από τον Ολυμπιακό, είχε πάρει ήδη τρία διαδοχικά πρωταθλήματα, ενώ ήλεγχε μέσω του ΣΕΔ τη διαιτησία. Κατά τον χρόνο της ανακοίνωσης, βρισκόταν στην κορυφή και προηγείτο βαθμολογικά του Ολυμπιακού. Συνεπώς, δεν είχε στη πραγματικότητα κάποιον φοβερό λόγο να ανησυχεί για τυχόν ανατροπή της κατάστασης που είχε δημιουργηθεί στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Ο Ολυμπιακός τότε, μετά τη λόγω ηλικίας αποχώρηση ή πτώση απόδοσης των περισσότερων άσων του, δεν διέθετε ακόμη ούτε πολυάριθμο ούτε πολύ ποιοτικό υλικό. Βρισκόταν σε ένα μεταβατικό στάδιο, με συνέπεια να μην αποτελεί κατ’ ουσία μεγάλη απειλή για την πράσινη κυριαρχία. Πραγματική απειλή δεν θα υπήρχε ακόμη και αν υπέθετε κανείς πως υπήρχε κάποια ασυνήθιστη διαιτητική εύνοια υπέρ του Ολυμπιακού, η οποία έτσι κι αλλιώς δεν υφίστατο σε καμία περίπτωση τουλάχιστον στον βαθμό που δολίως εμφανιζόταν. Υπενθυμίζουμε ότι την περίοδο 1963/64 οι βάζελοι κατέκτησαν το «περίφημο» αήττητο πρωτάθλημα, το οποίο έκτοτε έχει γίνει σήμα κατατεθέν της πράσινης προπαγάνδας μέχρι σήμερα. Ο Ολυμπιακός εκείνη την εποχή προσπαθούσε να φτιάξει μια πραγματικά ανταγωνιστική ομάδα, που να μπορέσει να κοντράρει τον ΠΑΟ.

Αφήνουμε στην άκρη ως φυσιολογικό και αναμενόμενο το γεγονός ότι η ανακοίνωση των 8 ομάδων ήταν ελλιπής, παραπλανητική μονόπλευρη, αφού, όπως ήταν ευνόητο, ως καθοδηγούμενη από τον ΠΑΟ, δεν θα έκανε ποτέ καμία αναφορά σε πράσινα διαιτητικά όργια, λες και η ομάδα του τριφυλλιού ήταν παντού και πάντα εντελώς αθώα και άμεμπτη. 

Ένα ακόμη συμπέρασμα, που βγαίνει από αυτή την ιστορία: Για τον ΠΑΟ, ο Ολυμπιακός αποτελεί μόνιμο και διαχρονικό στόχο, σε όποια κατάσταση και αν βρίσκεται. Είτε ο Ολυμπιακός είναι πολύ ανώτερος από αυτόν, όποτε ο ΠΑΟ δεν θα μπορούσε ούτως ή άλλως να τον πλησιάσει, είτε ο Ολυμπιακός είναι πολύ κατώτερος από αυτόν, όποτε δεν θα άξιζε καν τον κόπο να ασχοληθεί πολύ μαζί του. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ακόμη και εκείνη την εποχή, όταν ο Ολυμπιακός ήταν στα κάτω του, όταν δεν έπαιρνε πρωταθλήματα, παρ’ όλα αυτά και πάλι ερέθιζε τους βάζελους. Και πάλι δεχόταν πόλεμο, συκοφαντία και μίσος. ‘Όταν βέβαια ήταν στα πάνω του, τότε ερχόταν να προστεθεί και ο φθόνος. Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, ο ΠΑΟ πάλι με τον Ολυμπιακό θα ασχολούταν. Διαρκής και αέναη πράσινη ανησυχία και επιδίωξη του ήταν και είναι η μεγαλύτερη δυνατή μείωση της δύναμης του Ολυμπιακού. Και --προσέξτε-- όταν λέμε Ολυμπιακού εννοούμε του Ολυμπιακού ως συλλόγου, ως οργανισμού. Πάρτε για παράδειγμα το καταπράσινο SDNA. Ενώ θα μπορούσε να επικεντρώσει περισσότερο τις επιθέσεις του στη διοίκηση και στον πρόεδρο του Ολυμπιακού, ακολουθεί μια πάγια επιδέξια τακτική, που δαιμονοποιεί τον ίδιο τον Ολυμπιακό ως ομάδα και ως ιστορία. Αυτό συμβαίνει με τον ίδιο τρόπο που συνέβαινε παραδοσιακά στο ελληνικό ποδόσφαιρο, δηλαδή με μια γνήσια πράσινη αντιολυμπιακή προπαγανδιστική πολιτική, προερχόμενη από το βαθύ παρελθόν. Παντού και πάντα αναφέρεται κυρίως σε υπαιτιότητα του Ολυμπιακού: «Ο Ολυμπιακός κάνει εκείνο ή κάνει το άλλο». Φυσικά αυτό γίνεται σκόπιμα. Δεν επιδιώκεται τόσο να αποδοθεί κύρια προσωπική ευθύνη σε προέδρους, όπως και να λέγονται αυτοί: Μαρινάκης, Κόκκαλης, Κοσκωτάς, Σαλιαρέλης κ.ο.κ. Πρέπει να καλλιεργηθεί η εντύπωση ότι ο ίδιος ο Ολυμπιακός κουβαλά εκ γενετής μέσα του το σπέρμα του κακού και του άδικου και ότι με τον τρόπο αυτό έχει κατορθώσει να γίνει ιστορικά ο κυρίαρχος του ελληνικού ποδοσφαίρου. Η προσέγγιση λοιπόν είναι ιστορική, γιατί οι βάζελοι διαχρονικά δίνουν σημασία στην ιστορία και καταλαβαίνουν την αξία της, κάτι που δεν ισχύει δυστυχώς για τον Ολυμπιακό. 

Η συγκεκριμένη υπόθεση αποτελεί εκδήλωση της τακτικής, που υιοθέτησε, κατά τη δεκαετία του 1960, ο διαβόητος ισχυρός πράσινος διοικητικός παράγοντας Αντώνης Μαντζεβελάκης, ο οποίος δήλωνε πρώτα «αντιολυμπιακός» και έπειτα «παναθηναϊκός». Αυτός ήταν που διακήρυξε ότι το μόνο πράγμα που τον απασχολούσε σε όλη του την πολυετή θητεία στο ποδόσφαιρο ήταν «πώς θα βλάψει τον Ολυμπιακό, γιατί έτσι θα ωφελούσε περισσότερο τον ΠΑΟ». Ο Μαντζεβελάκης έμεινε στο ποδόσφαιρο πολλά χρόνια ακόμη. Ήταν εκείνος που στα τέλη της επόμενης δεκαετίας (του 1970) κορόιδεψε τον Θεοδωρακάκη, διαβεβαιώνοντας τον ότι ο ΠΑΟ θα απείχε από τη διεκδίκηση του Δεληκάρη, ενώ την ίδια ώρα έχει κλείσει την απόκτησή του.