Αφιέρωμα σε ποδοσφαιρικές ταινίες: Σινεμά και ποδόσφαιρο, δυο μορφές τέχνης που όταν συνεργάζονται αρμονικά, μας δίνουν ένα μαγικό αποτέλεσμα, το οποίο μπορεί να μας στιγματίσει για καιρό. Μέσα από το παρόν κείμενο γίνεται μια προσπάθεια να απαριθμηθούν τα έργα που κατάφεραν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο να αποτυπώσουν μέσα από τον φακό το αγαπημένο μας άθλημα. Το μόνο άσχημο της υπόθεσης είναι ότι δεν έχει γυριστεί ούτε μια ταινία που να είναι αφιερωμένη στον Ολυμπιακό, αν και υπάρχουν αμέτρητες ιστορίες που θα μπορούσαν να δώσουν το έναυσμα σε κάποιον σκηνοθέτη για να το πράξει. Ειδικά το θαύμα της Πόλης και η πορεία εκείνης της ομάδας πρέπει κάποια στιγμή στο μέλλον να γυριστεί σε ταινία. Τέλος να σημειωθεί ότι στο αφιέρωμα δεν συμπεριλαμβάνονται ντοκιμαντέρ ή ταινίες μικρού μήκους.
Οι άσσοι του γηπέδου (1956)
Ένας σπουδαίος Έλληνας σκηνοθέτης, ο Βασίλης Γεωργιάδης, επιλέγει να ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο, παρουσιάζοντας μια ταινία με πρωτότυπο τρόπο για την εποχή, αφού οι πρωταγωνιστές είναι κανονικοί ποδοσφαιριστές και πιο συγκεκριμένα οι Ανδρέας Μουράτης, Κώστας Λινοξυλάκης, Λάκης Πετρόπουλος, Κώστας Πούλης και Στάθης Μανταλόζης. Το σενάριο του Ιάκωβου Καμπανέλλη είναι εμπνευσμένο από μια πραγματική ιστορία που αφορούσε τους ποδοσφαιριστές της Εθνικής, αλλά έχει τροποποιηθεί σε σημαντικό βαθμό. Παράλληλα, είμαστε θεατές της καθημερινότητας των παικτών και των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν. Αυτός είναι και ο σημαντικότερος λόγος που αξίζει να παρακολουθήσει κανείς την ταινία, τα προβλήματα των πρωταγωνιστών είναι αρκετά διαφορετικά σε σχέση με το σήμερα. Παίκτες που παλεύουν για τα προς το ζην, δίνουν μάχη για το μεροκάματο, σκέφτονται πως θα πληρώσουν το νοίκι τους και παίζουν ποδόσφαιρο μόνο και μόνο επειδή το αγαπούν. Επιπλέον, είναι ανεκτίμητης αξίας οι σκηνές που βλέπουμε τους παίκτες εκείνης της εποχής να αγωνίζονται μέσα στο γήπεδο, πιθανότατα το μοναδικό ντοκουμέντο για εκείνη τη δεκαετία.
Ατάκα της ταινίας: Στο ημίχρονο ενός αγώνα ακολουθεί ο συγκεκριμένος διάλογος:
Λινοξυλάκης: Πονάει ξεπονάει, δεν έχει καμία σημασία. Έτσι κι αλλιώς θα παίξω, το πολύ πολύ να μου έχει σπάσει κάνα πλευρό -- κι έπειτα έχω αρκετά.
Μουράτης: Μπράβο Κώστα, εδώ είμαι εγώ κι όλα τα πλευρά να σου σπάσουν, θα σου δώσω τα δικά μου.
Η φανέλα με το 9 (1988)
Ακόμη ένας μεγάλος σκηνοθέτης, όπως ο Παντελής Βούλγαρης, επιλέγει να ασχοληθεί με το λαοφιλές άθλημα. Κλασικά σκιαγραφεί έναν βασανισμένο άνθρωπο που προσπαθεί να πετύχει μέσω του ποδοσφαίρου και παράλληλα μας δίνει την οπτική του για την ελληνική επαρχία του '80, ένα μοτίβο που αρέσκεται να ακολουθεί ο σκηνοθέτης. Αρχικά γυρισμένο για 5 ωριαία επεισόδια, είναι η αιτία που το έργο σε ορισμένα σημεία δείχνει λειψό και χωρίς συνοχή, ενώ παραλείπονται βασικά σημεία και χαρακτήρες από το βιβλίο του Μένη Κουμανταρέα. Καταφέρνει όμως να προσδώσει μια μελαγχολία και απογοήτευση για την πορεία του Μπιλ Σερέτη, κάτι που ενισχύεται περαιτέρω μέσα από τη μουσική του Σταμάτη Σπανουδάκη. Αν έπρεπε να διαλέξω ανάμεσα στην ταινία και το βιβλίο, σαφώς θα προτιμούσα το δεύτερο, αλλά παρόλα αυτά δεν παύει να αποτελεί μέχρι σήμερα την καλύτερη ελληνική παραγωγή σχετικά με το ποδόσφαιρο. Συμπαθητικό στόρι και με διαφορετικό τέλος από αυτό του Σερέτη έχει ο Σον Μπιν ως νέος ποδοσφαιριστής που παλεύει για την καταξίωση στο When Saturday Comes.
Ατάκα της ταινίας: «Δε χρειάζεται να βιαστείς, έχεις όλο το χρόνο δικό σου. Με την ησυχία σου και πού 'σαι, μόνο αν το αποφασίσεις θέλω με την έναρξη του αγώνα να σκύψεις και να φτιάξεις τα κορδόνια σου. Να δούνε και οι άλλοι ότι είσαι μέσα, έτσι;»
The Damned United (2009)
44 μέρες, το διάστημα που έμεινε προπονητής ο Μπράιαν Κλαφ στη Λιντς, μια προβληματική συνεργασία που φάνηκε από την πρώτη στιγμή πως δεν θα κρατήσει για πολύ. Εξαιρετική ταινία και μια από τις αγαπημένες μου στην λίστα, πολύ καλή σκηνοθεσία, ξεχώρισα επίσης την φωτογραφία καθώς και τις ερμηνείες των ηθοποιών, ιδιαίτερα του Μάρτιν Σιν στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Υπάρχουν αρκετά flashbacks στην διάρκεια του έργου από την εποχή που ο Κλαφ ανέλαβε την ξεχασμένη Ντέρμπι Κάουντι και έφτασε να την κάνει πρωταθλήτρια. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται και στην σχέση του κόουτς με τον στενό συνεργάτη του Πίτερ Τέιλορ (αξίζει να ψάξετε περαιτέρω στοιχεία για την συνεργασία των 2 ατόμων). Μια ακόμη επιτυχία της ταινίας είναι η σωστή αναπαράσταση των ποδοσφαιρικών αγώνων εκείνης της εποχής στην Αγγλία -- οι φάσεις που αναδεικνύεται το σκληρό παιχνίδι σε λασπωμένα γήπεδα είναι άκρως ρεαλιστικές. Αξίζει να σημειωθεί πως το φιλμ είναι μεταφορά του βιβλίου του Ντέιβιντ Πις, το οποίο χαρακτηρίζεται μυθιστόρημα βασισμένο σε αληθινά γεγονότα, αφού υπάρχει μια υπερβολή στην παρουσίαση μερικών χαρακτήρων και του ίδιο του Κλαφ, ενώ και αρκετοί εμπλεκόμενοι είχαν διαμαρτυρηθεί για το πώς παρουσιάζονται.
Ατάκα της ταινίας: Σαμ Λόνγκσον (πρόεδρος Ντέρμπι Κάουντι): «Δεν διευθύνουν την ομάδα οι επαγγελματίες, Μπράιαν! Ο πρόεδρος το κάνει. Κι αν το ποδόσφαιρο εξαρτάται από τα χρήματα, έτσι που κατάντησε, τότε αυτό ταιριάζει πολύ καλύτερα στους προέδρους. Γιατί εμείς είμαστε αυτοί που τα έχουν».
United (2011)
Απλά υπέροχο, δεν γίνεται να μη νιώσεις δέος και συγκίνηση παρακολουθώντας την τραγική ιστορία των θρυλικών «μπέμπηδων του Μπάσμπι». Μια ομάδα που θα έγραφε ιστορία, δυστυχώς όμως 23 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε εκείνο το τραγικό δυστύχημα στο αεροδρόμιο του Μονάχου. Ο σκηνοθέτης επιλέγει να επικεντρωθεί κυρίως στις ζωές των Τζίμι Μέρφι και Μπόμπι Τσάρλτον, παραμελώντας σε ένα βαθμό τους υπόλοιπους, ίσως το μοναδικό ψεγάδι, αλλά απόλυτα λογικό για μια ταινία που δεν αγγίζει τα 100 λεπτά διάρκεια. Υπέροχη φωτογραφία, συγκρίνεται μονάχα με το Damned United. Επίσης έχει γίνει πολύ καλή δουλειά στα σκηνικά, με την αναπαράσταση του Old Trafford να ξεχωρίζει, καθώς και στα κοστούμια της εποχής. Επιπλέον, υπάρχουν ορισμένα κάδρα που σε γεμίζουν όπως τα βλέπεις, όπως τα λασπωμένα τερέν ή τα στενά και μισοσκότεινα αποδυτήρια. Την παράσταση κλέβει ο απρόσμενα καλός στον ρόλο του Μέρφι “Doctor Who” Ντέιβιντ Τέναντ. Γενικότερα όσοι δεν γνωρίζουν τη ζωή του Μέρφι, προτείνω να την ψάξουν, ήταν ο ορισμός τους πιστού στρατιώτη. Αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του στον σύλλογο από σχεδόν όλα τα πόστα, χωρίς να επιδιώξει ποτέ τη δόξα ή την προβολή και έκανε τα πάντα ώστε ο σύλλογος να καταφέρει να αναγεννηθεί και μαζί τους επιζώντες από εκείνη τη μοιραία πτήση να φτάσουν στην κορυφή της Ευρώπης δέκα χρόνια μετά.
Ατάκα της ταινίας: Το διοικητικό συμβούλιο της Γιουνάιτεντ ανακοινώνει στον Μέρφι πως ο σύλλογος κλείνει μέχρι νεοτέρας και εκείνος παίρνει τον λόγο:
- Αυτά τα παιδιά τα ξέρω καλύτερα από τον καθένα. Εγώ τα βρήκα. Εγώ τους δημιούργησα. Ήμουν μαζί τους πρωί, μεσημέρι και βράδυ. Με βροχές, θύελλες και χιόνια. Με άφησαν να ανακατευτώ στη ζωή τους και με ξεπλήρωσαν. Αντάμειψαν την ομάδα με τις ικανότητές τους, το πάθος τους και πλέον με τη ζωή τους. Δεν θα τους εγκαταλείψω τώρα.
- Τζίμι όλοι θέλουμε να τιμήσουμε τους νεκρούς.
- Όχι, όχι δεν είναι για τη μνήμη τους. Είναι για να δείξουμε στον κόσμο ποιοι είμαστε. Να δείξουμε ότι δεν υποκύψαμε στην τραγωδία. Το πώς θα είμαστε στο μέλλον θα εξαρτηθεί από το πώς θα συμπεριφερθούμε τώρα. Θα κάνω μια ομάδα. Θα πρέπει να με πετάξετε έξω για να με σταματήσετε Καμία ερώτηση;
Mean Machine (2001)
Η τρελοπαρέα των Γκάι Ρίτσι (ως παραγωγός αυτή τη φορά), Βίνι Τζόουνς και Τζέισον Στέιθαμ ξανασμίγει μετά τις Δύο Καπνισμένες Κάννες και την Αρπαχτή, για να ασχοληθούν αυτή τη φορά με το αγαπημένο σπορ των Βρετανών. Ένας ξεπεσμένος πρώην μεγάλος ποδοσφαιριστής καταλήγει στη φυλακή όπου καλείται να δημιουργήσει και να προπονήσει μια ομάδα κρατουμένων για να αγωνιστούν ενάντια στους φύλακες. Ο Τζόουνς, μέσα από αυτό τον ρόλο, διακωμωδεί τον ίδιο του τον εαυτό και την πορεία του στα αγγλικά γήπεδα, ενώ ο Στέιθαμ σε έναν ρόλο έκπληξη είναι σκέτη απόλαυση. Το βρετανικό χιούμορ βρίσκεται στα καλύτερά του. Μπορεί να υστερεί στις ποδοσφαιρικές σκηνές αλλά αυτό δεν επηρεάζει αρνητικά το έργο που βλέπεται ευχάριστα. Το Mean Machine είναι μια προσαρμογή της ταινίας ιτου 1974, με πρωταγωνιστή τον Μπαρτ Ρέινολντς και βασική διαφορά πως εδώ έχουμε να κάνουμε με American Football. Η συγκεκριμένη ταινία έγινε remake το 2005 με τον Άνταμ Σάντλερ, την οποία έχω δει: συμπαθητική ταινία με καλές κωμικές στιγμές, αλλά σε σύγκριση με το Mean Machine υστερεί στο χιούμορ και στους χαρακτήρες που είναι πιο καρτουνίστικοι σε σχέση με τη βρετανική ταινία.
Ατάκα της ταινίας: Ο Ντοκ λέει στον Ντάνι Μήαν (Βίνι Τζόουνς) «Οι περισσότεροι εδώ δεν έχουν τίποτα, ούτε είχαν ποτέ. Εσύ όμως είχες ό,τι ονειρεύονταν και χαράμισες τα πάντα».
Mike Bassett: England Manager (2001)
Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με μια απλή ταινία αλλά με ένα είδωλο: τον προπονητή της καρδιάς μας, τον Μάικ Μπάσετ. Ένα mockumentary που σατιρίζει με τον καλύτερο τρόπο την πιο αλαζονική εθνική που υπάρχει, αυτή της Αγγλίας. Η κάμερα ακολουθεί τις περιπέτειες ενός άσημου προπονητή που από το πουθενά αναλαμβάνει την εθνική της χώρας του στην προσπάθεια να την οδηγήσει στο Μουντιάλ. Ο κόουτς έχει να αντιμετωπίσει ιδιόρρυθμους παίκτες, άσχετους κουστουμάτους τύπους της ομοσπονδίας, τον σκληρό Τύπο και απαιτητικούς φιλάθλους. Αυστηρά κατάλληλη μόνο για ποδοσφαιρόφιλους που θα γελάσουν με την ψυχή τους. Όλα τα λεφτά οι έξυπνες αναφορές της ταινίας σε υπαρκτά πρόσωπα, όπως οι Φέργκιουσον, Μπέκαμ, μέχρι τον Αλκέτα Παναγούλια. Για όσους ενδιαφέρονται, λίγα χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε μια μίνι σειρά 6 επεισοδίων με τίτλο Mike Bassett: Manager, που συνεχίζει την ιστορία του πρωταγωνιστή μας, ενώ έγιναν προσπάθειες για sequel της ταινίας αλλά έπεσαν στο κενό.
Ατάκα της ταινίας: Μάικ Μπάσετ: «Οι περισσότεροι από εσάς δεν με ξέρετε, αλλά θα με μάθετε. Είμαι ένας παλιομοδίτικος προπονητής, γράφω την ενδεκάδα σε ένα πακέτο τσιγάρα και παίζω ένα απλό 4-4-2. Εντάξει;»
Fever Pitch (1997)
Ο Νικ Χόρνμπι είναι ο συγγραφέας που έχει περιγράψει με τον καλύτερο τρόπο την ψυχοσύνθεση του μέσου άνδρα μέσα από τα βιβλία του Fever Pitch και High Fidelity. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην ταυτιστείς σε κάτι με τους πρωταγωνιστές των 2 του έργων. Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα κλισέ love story που θα μας περνούσε παντελώς αδιάφορο αν ο πρωταγωνιστής δεν ήταν φανατικός οπαδός. Μέσα από τα μάτια του Κόλιν Φερθ βλέπουμε πώς ένας πιτσιρικάς γίνεται οπαδός της Άρσεναλ χάρις τον πατέρα του και παρότι έχουν περάσει 18 χρόνια, αυτός παραμένει πιστός στην ομάδα του, δεν αποχωρίζεται το πέταλο και δεν χάνει παιχνίδι. Τα γεγονότα που αφορούν την Άρσεναλ είναι πραγματικά, καθώς η ταινία εξελίσσεται χρονικά από το 1971 μέχρι το 1989, διάστημα που μεσολάβησε από το ένα πρωτάθλημα στο άλλο που κατέκτησαν οι Κανονιέρηδες. Το πρωτάθλημα του 1989 έχει μείνει στην ιστορία γιατί η Άρσεναλ έπρεπε την τελευταία αγωνιστική του πρωταθλήματος να κερδίσει με 2 γκολ διαφορά μέσα στο Άνφιλντ για να στεφθεί πρωταθλήτρια -- σε αντίθετη περίπτωση θα το κατακτούσε η Λίβερπουλ. Η αποστολή τους έμοιαζε ακατόρθωτη όμως ο Μάικλ Τόμας με γκολ στο τελευταίο λεπτό διαμόρφωσε το 0-2 και η Άρσεναλ πανηγύρισε τον τίτλο μετά από 18 χρόνια. Επιπλέον, η σκηνή που δείχνει τον πρωταγωνιστή ως πιτσιρικά να μπαίνει για πρώτη φορά στο γήπεδο της Άρσεναλ και να σκάει ένα χαμόγελο είναι απλά υπέροχη. To 2005 η ταινία έγινε remake στην Αμερική, όμως άλλαξαν το ποδόσφαιρο με το μπέιζμπολ. Σοβαρά τώρα, ποιος βλέπει μπέιζμπολ;
Ατάκα της ταινίας: Ο διάλογος αυτός ακολουθεί έπειτα από μια πρόταση για δουλειά στον πρωταγωνιστή:
- Είναι πολλή δουλειά. Για ποιο λόγο να θέλω να δουλέψω πιο πολύ;
- Για περισσότερα λεφτά;
- Έχω αρκετά για να πληρώνω το νοίκι μου, για το ετήσιο διαρκείας μου και για κάνα δύο δίσκους τον μήνα.
I.D. (1995)
Όσοι έχουν δει το Green Street Hooligans θα βρουν αρκετές ομοιότητες με τη συγκεκριμένη ταινία, μονάχα που το I.D. κυκλοφόρησε μια δεκαετία νωρίτερα. Ένας νέος και φιλόδοξος αστυνομικός καλείται μαζί με άλλους 3 συναδέλφους του να εισχωρήσουν στους οργανωμένους της τοπικής ομάδας ώστε να εντοπίσουν τα μεγάλα κεφάλια που ευθύνονται για τη βία. Ο πρωταγωνιστής μυείται σε έναν άγνωστο κόσμο που θα τον αλλάξει για πάντα. Αρκετά ρεαλιστική και σκληρή ταινία για τον χουλιγκανισμό στην Αγγλία, κυριαρχεί το τρίπτυχο μπύρα, ξύλο και βρισίδι. Δεν υπάρχει ούτε μια ποδοσφαιρική σκηνή στο έργο, αλλά μας βάζει κατευθείαν στο κλίμα της εποχής, τι συνέβαινε τότε στις κερκίδες των αγγλικών γηπέδων και π'ως αντιλαμβάνονται οι συμμορίες των χούλιγκαν το άθλημα. Μοναδικό μειονέκτημα θα χαρακτήριζα την ερμηνεία του βασικού πρωταγωνιστή, σε ένα σημείο που υπερτερεί το Green Street με τον Ελάιζα Γουντ στο πρωταγωνιστικό ρόλο. Τέλος, 21 χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε ένα κάκιστο sequel που δεν αξίζει προσοχής.
Ατάκα της ταινίας: Οπαδοί σχολιάζουν κατά την διάρκεια του αγώνα:
- Κερδίσαμε ένα φάουλ τουλάχιστον.
- Το μόνο που κερδίσαμε φέτος.
- Ω όχι! Ποιος πάει να το χτυπήσει;
- Ο γ@μημένος ο Τζέρρυ Έντουαρντς!
- Αυτός ούτε σ’ ένα γ@μημένο μπουρδέλο δεν μπορεί να σκοράρει!
- Γκοοοοοοολ!!!
Sommeren ’92 (2015)
Η Δανία είναι μια χώρα που μας έχει προσφέρει πολύ δυνατές ταινίες κι αυτή τη φορά επιλέγει να ασχοληθεί με τη μεγαλύτερη αθλητική επιτυχία του τόπου, την κατάκτηση του Euro το 1992. Μια ομάδα που δεν την πίστεψε κανείς, ούτε καν οι ίδιοι οι παίκτες της, οι οποίοι σταμάτησαν απρόσμενα τις διακοπές τους για να πάρουν τη θέση της Γιουγκοσλαβίας, που αποκλείστηκε από την τελική διοργάνωση εξαιτίας του πολέμου που γινόταν στη χώρα. Παρακολουθούμε αυτή την ξέφρενη πορεία από τα προκριματικά του '90 μέχρι τον μεγάλο τελικό με τη Γερμανία μέσα από τα μάτια του κόουτς Νίλσεν -- έναν ψυχρό και παλιομοδίτη προπονητή που έμεινε πιστός στο πλάνο του. Ξεχωρίζουν επίσης οι αιχμηρές ατάκες του βοηθού του, αλλά και η δραματική ιστορία του Κιμ Βιλφορτ, σκόρερ του τελικού. Τίμια ταινία, προχωράει αρκετά γρήγορα, μοναδική αστοχία του σκηνοθέτη η επιλογή να προβάλλει τα κανονικά στιγμιότυπα από τους αγώνες εκείνης της εποχής. Αν παραδειγματίζονταν από τις ποδοσφαιρικές σκηνές του Damned United το αποτέλεσμα θα ήταν ακόμη καλύτερο.
Ατάκα της ταινίας:
- Μας κάλεσαν να αντικαταστήσουμε τη Γιουγκοσλαβία στο Euro. Ρίκαρντ, νομίζεις θα είμαστε έτοιμοι σε δέκα μέρες;
- Ξέρεις κάτι, Φριτς; Προετοιμάζομαι γι’ αυτό εδώ και δυο χρόνια. Μπορούμε.
The Cup (1999)
Μια από τις πρώτες ταινίες που γυρίστηκαν στο Μπουτάν, ασχολείται με το ποδόσφαιρο, το Μουντιάλ και πώς επηρεάζονται μερικοί Θιβετιανοί μοναχοί από αυτό. Η ιστορία είναι αρκετά απλή για εμάς, αλλά τόσο πολύπλοκη για τους πρωταγωνιστές, οι οποίοι ζουν σε ένα μοναστήρι της Ινδίας μακριά από την πατρίδα τους το Θιβέτ και προσπαθούν με κάθε τρόπο να παρακολουθήσουν τους αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1998. Δεν υπάρχουν ούτε σεναριακές ανατροπές, ούτε ερμηνείες που καθηλώνουν, ούτε ευρηματικά πλάνα και γωνίες λήψης από τον σκηνοθέτη. Ίσα ίσα, ο ρυθμός του έργου είναι αρκετά αργός και απλά είμαστε παρατηρητές της καθημερινότητας των μοναχών. Το μόνο που δείχνει να σπάει αυτή τη ρουτίνα είναι το αγαπημένο τους άθλημα και η αγωνιώδης προσπάθεια να βρουν μια τηλεόραση για να δουν τους ήρωες τους κρυφά από τον ηγούμενο. Μια ιστορία που αξίζει της προσοχής μας, όπως επίσης και της «απαγορευμένης εθνικής ομάδας» του Θιβέτ μέσα από το κείμενο του Γ. Καραμάνου. Αρκετά παρόμοια ταινία και το La Gran Final όπου εξιστορεί τις προσπάθειες 3 διαφορετικών γκρουπ ανθρώπων, το ένα στη Μογγολία, το άλλο στη Σαχάρα και το τελευταίο στον Αμαζόνιο ώστε να καταφέρουν να παρακολουθήσουν τον τελικό του Μουντιάλ του 2002 ανάμεσα στη Γερμανία και τη Βραζιλία.
Ατάκα της ταινίας:
- Σήμερα είναι ο τελικός.
- Δεν μπορείς να ξεχάσεις το ποδόσφαιρο έστω για ένα λεπτό;
- Μα είναι ο τελικός!. Αν τον χάσουμε, θα πρέπει να περιμένουμε άλλα 4 χρόνια!
Offside (2006)
Είναι γεγονός ότι οι Ιρανές έχουν δώσει μεγάλη μάχη από το 1981 ώστε να μπορέσουν να παρακολουθήσουν ξανά έναν ποδοσφαιρικό αγώνα στο γήπεδο. Αυτό το θέμα πραγματεύεται φιλμ του Τζαφάρ Παναχί, καυτηριάζοντας εύστοχα αυτή την απαγόρευση. Η εθνική ομάδα του Ιράν αντιμετωπίζει το Μπαχρέιν, σε έναν αγώνα που κρίνει την πρόκριση των γηπεδούχων στο Παγκόσμιο Κύπελλο, έτσι λοιπόν οι πρωταγωνίστριες θα κάνουν τα πάντα για να παρακολουθήσουν αυτό το παιχνίδι. Γυρισμένο πράγματι κατά τη διάρκεια του συγκεκριμένου παιχνιδιού, μοιραζόμαστε την αγωνία των ηρωίδων για αν θα τα καταφέρουν να παρακολουθήσουν την ομάδα τους. Έξυπνο χιούμορ, ελαφριά σάτιρα και έντονος προβληματισμός για το συγκεκριμένο φαινόμενο. Δυστυχώς η προβολή της ταινίας απαγορεύτηκε στο Ιράν.
Ατάκα της ταινίας:
- Μπορούσες να το δεις στο σπίτι.
- Ναι αλλά στο γήπεδο είναι αλλιώς. Φωνάζεις, τραγουδάς μαζί με τον κόσμο και το καλύτερο μπορείς να βρίζεις όποιον και ότι θες, να λες ότι θέλεις, χωρίς να σε ενοχλεί κανείς.
Cass (2008)
Μια ακόμη ταινία με θέμα τον χουλιγκανισμό, το αγαπημένο θέμα των Βρετανών. Η συγκεκριμένη ιστορία όμως ξεχωρίζει γιατί αναφέρεται στην ζωή του Cass Pennant, ενός οπαδού της Γουέστ Χαμ και ηγετικού μέλους της ICF (Inter City Firm). Παρακολουθούμε πως βίωσε τον ρατσισμό τη δεκαετία του '70, τον λόγο που μπλέχτηκε με τα οπαδικά, καθώς και την αναρρίχησή του στον σύνδεσμο. Μέχρι τη φυλάκισή του και την προσπάθεια τελικά να απεμπλακεί από όλη αυτή την κατάσταση. Ρεαλιστική, ωμή και βίαιη, αναπαριστά με πιστό τρόπο τι συνέβαινε στις τάξεις των οπαδών στο νησί τις δεκαετίες '70 και '80. Δεν προλαβαίνει να εμβαθύνει όσο πρέπει σε χαρακτήρες και γεγονότα, αφού έχει να καλύψει ένα διάστημα 20 ετών σε μόλις 100 λεπτά. Για περισσότερες λεπτομέρειες είναι σαφώς προτιμότερη η αυτοβιογραφία του Κας, επίσης στο ίδιο στυλ προτείνεται και η ταινία Rise of the Footsoldier.
Ατάκα της ταινίας: Cass Pennant «Ακόμη και οι υπάλληλοι γραφείου όπως ο Prentice δεν μπορούσαν να περιμένουν μέχρι να χτυπήσει το κουδούνι την Παρασκευή το απόγευμα, έτσι ώστε να πάρουν την εβδομαδιαία δόση υπέρτατη βίας τους. Έπρεπε να δίνεις κάτι στον εαυτό σου να περιμένει το Σαββατοκύριακο».
Marvellous (2014)
Μπορεί να μη θεωρείται αμιγώς ποδοσφαιρική ταινία αξίζει όμως να βρίσκεται στη λίστα και να την παρακολουθήσουν όσοι διαβάζουν αυτό το κείμενο. Ο Νηλ Μπόλντγουιν μπορεί να είχε μαθησιακές δυσκολίες όμως το χαμόγελο δεν έφυγε ποτέ από τα χείλη του και παραμένει μια ανεξάντλητη πηγή αισιοδοξίας. Δεν το έβαλε ποτέ κάτω και με αρκετό πείσμα και θέληση έκανε τα όνειρα του πραγματικά. Φανατικός οπαδός της Στόουκ, κατάφερε να δουλέψει για χάρη της ως φροντιστής και έφτασε στο σημείο να αγωνιστεί σε ένα φιλικό παιχνίδι με τη φανέλα της. Ένας αγνός οπαδός που απλά αγαπάει την ομάδα του όσο τίποτε άλλο και την αντιμετωπίζει τόσο ρομαντικά. Αν και low budget ταινία χτυπάει κατευθείαν στην καρδιά, ανθρώπινη, τρυφερή, γλυκιά, με δόσεις χιούμορ και ορισμένες συγκινητικές στιγμές. Δίνει μαθήματα σε πολύ πιο ακριβές παραγωγές για το πώς μπορεί να σε κερδίσει ένα έργο. Συγκλονιστική η ερμηνεία του ταλαντούχου Τόμπι Τζόουνς ως Νηλ, ο οποίος κυριολεκτικά παίρνει όλο το έργο στην πλάτη του.
Ατάκα της ταινίας: Όλες του Νηλ ή αλλιώς Νέλο είναι μαθήματα ζωής, οπότε δεν ξεχωρίζει καμία.
Looking for Eric (2009)
Ατάκα της ταινίας: Ο πρωταγωνιστής υπενθυμίζει στον Καντονά ένα υπέροχο γκολ του: «Θυμάσαι τη Σάντερλαντ; Α, αυτό ήταν όμορφο, magnifique! Ήταν σαν ένας χορός μπαλέτου. Το θυμόμουν για μήνες αυτό το γκολ. Τέτοια γκολ σε γεμίζουν τόσο πολύ που ξεχνάς την σκατένια ζωή σου για μερικές ώρες».
The Football Factory (2004)
Ατάκα της ταινίας: «Είμαι ένας 30αρης που βαριέται και ζει για το σαββατοκύριακο».
Heleno (2011)
Ατάκα της ταινίας: Ελένο «Δεν πιστεύω στο ποδόσφαιρο χωρίς να βράζει το αίμα, χωρίς ένα μαχαίρι ανάμεσα στα δόντια. Ένας παίκτης πεθαίνει όταν σκέφτεται τους οπαδούς. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον να παίζει χωρίς να είναι το ποδόσφαιρό για τον κόσμο…».
Montevideo: Taste of a Dream (2010)
Ατάκα της ταινίας: «Το ποδόσφαιρό ήταν νέο ακόμα (την δεκαετία του 30’). Τότε δεν έτρεχαν στα γήπεδα οι πλούσιοι για να τους βλέπουμε εμείς οι φτωχοί, αλλά γινόταν το αντίθετο».
Θύρα 7 – Η Μεγάλη στιγμή / Χούλιγκανς, Κάτω τα χέρια από τα Νιάτα (1983)
Ατάκα των ταινιών: «Διαβάζουμε στις κωλοφυλλάδες ότι δήθεν χούλιγκανς που ανήκουν σε φασιστική οργάνωση, μας ερώτησε εμάς κανένας αν τα γουστάρουμε όλα αυτά;» Θα διαλέξω τη συγκεκριμένη του Γιώργου Πετρόχειλου από το Χούλιγκανς και ο λόγος είναι προφανής.
* Παρότι διάβασα καλά λόγια για τις ακόλουθες ταινίες: Purely Belter, A Shot at Glory, Sixty Six, The Year My Parents Went on Vacation, The Van, Ultrà, Tretiy Taym, Two Half-times in Hell, The Goalie's Anxiety at the Penalty Kick, Linha de Passe, The road to San Diego, Offside/ Dar Alanda Kısa Paslaşmalar, L'allenatore nel Pallone, Lessons of a Dream, Historias de Fútbol, Those Glory Glory Days, Pilkarski poker και Cup Final, δυστυχώς δεν κατάφερα να τα παρακολουθήσω ώστε ενδεχομένως να τα συμπεριλάβω στο αφιέρωμα. Ενώ από επιλογή έμειναν εκτός τελικής λίστας για διάφορους λόγους ταινίες όπως: Goal! The Dream Begins, Shaolin Soccer, Victory, Rudo y Cursi, Hermano, Will, The Miracle of Bern, The Game of Their Lives, Bend It Like Beckham και Les Seigneurs. Σίγουρα θα υπάρχουν αρκετά έργα που αγνοώ την ύπαρξή τους, οπότε αναμένω να διαβάσω σχετικές προτάσεις στα σχόλια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου