«Θρύλος, επεισόδια και ηλεκτρικός»

Οι εποχές έχουν αλλάξει. Αν δεν το δεχθείς αυτό κινδυνεύεις να χαρακτηριστείς, στην καλύτερη, γραφικός και, στη χειρότερη, απροσάρμοστος. Μια ματιά γύρω μας μπορεί να σε πείσει για του λόγου το αληθές. Πίσω στην άγρια, αλλά και ειλικρινή δεκαετία του ’80, υπήρχε ένα γνωστό σύνθημα. «Μέταλ, επεισόδια και ηλεκτρικός», ήταν το τρίπτυχο το οποίο είχε παραλλάξει μια παρέα Ολυμπιακών προσαρμόζοντάς το στις ανάγκες της δικής τους πραγματικότητας.

Του red1925white

Η εξέλιξη πολλές φορές δεν συμβαδίζει με τις ιδέες και τα συναισθήματα. Όπως η ομάδα που αγαπάμε μπορεί, από μεράκι, καψούρα, καύλα, να μετατραπεί σε Ανώνυμη Εταιρεία (παγωμάρα), έτσι και όλα όσα έμαθες σαν παιδάκι να δώσουν τη θέση τους σε απρόσωπες βιομηχανίες κατανάλωσης. Πώς, ας πούμε, το σινεμά της γειτονιάς σου δεν υπάρχει πια και στη θέση του ξεφυτρώνουν αντιαισθητικά εμπορικά κέντρα χιλιάδων κυβικών λίτρων τσιμέντου; Πώς ο παγωτατζής δεν περνάει από τη γειτονιά σου, αλλά αντίθετα ξεφυτρώνουν τρέντυ φρόζεν γιόγουρντ και πώς το σουβλατζίδικο που τιμούσες μετά το γήπεδο, τρώγοντας, πίνοντας και αναλύοντας, έδωσε τη θέση του σε κάποια αλυσίδα με μπέργκερ. Ε, έτσι άλλαξαν και πάρα πολλά γύρω από την οπαδική σου πραγματικότητα.

Κάνοντας μια νοητική υπέρβαση, θα προσπαθήσουμε να θέσουμε έναν προβληματισμό. Ο προβληματισμός αυτός έχει να κάνει με δυο κάρτες. Ναι, με δυο κάρτες. Η μία είναι η Εθνική Κάρτα Φιλάθλου και η δεύτερη η Προσωποποιημένη Κάρτα Μαζικών Μεταφορών. Γυρνώντας πίσω το χρόνο, πολλοί θα θυμηθούν τα ατελείωτα βαγόνια --εκτός από μηχανάκια--, όταν ο Ολυμπιακός δεν είχε το σπίτι του στο Φάληρο και αναγκαζόταν να παίζει στο ΟΑΚΑ και αργότερα στη Ριζούπολη. Οι χιλιάδες Ολυμπιακοί έπαιρναν τα τρένα από τον Πειραιά για να μπορέσουν να δουν την ομάδα τους σε μεγάλες ευρωπαϊκές βραδιές ή έστω σε αγώνες πρωταθλήματος -- βροχερά απογεύματα ή ηλιόλουστα μεσημέρια (ακόμη παλιότερα). Για να τσιμπήσεις τότε το απαραίτητο εισιτήριο (όταν δεν ήθελες να μπλέξεις με ντου) έπρεπε απλώς να εμφανίζεσαι. Δηλαδή να σε ξέρουν στον σύνδεσμο σου, να πηγαίνεις στο γήπεδο, να στηρίζεις την ομάδα. Απλά και γνήσια πράγματα δηλαδή. Αν πάλι ήσουν λίγο πιο ήρεμος σαν άνθρωπος και δεν αποζητούσες την υποστήριξη στα άκρα μπορούσες να στηθείς στα γκισέ που έβγαιναν τα εισιτήρια και να περιμένεις υπομονετικά μέχρι τη στιγμή που θα έπαιρνες το τυχερό χαρτάκι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα και των δυο παραπάνω τρόπων ήταν το παιχνίδι απέναντι στον Άγιαξ στο ΟΑΚΑ με την γκολάρα του Αλεξανδρή.

Σήμερα δυστυχώς κάτι αντίστοιχο θα ήταν άτοπο. Για να εξασφαλίσεις ένα «μαγικό χαρτάκι», που λένε και οι φίλοι μας οι ρουφιάνοι δημοσιογράφοι, θα έπρεπε να προσκομίσεις ΑΜΚΑ, ταυτότητα, ονοματεπώνυμο και χίλια άλλα προσωπικά στοιχεία και ακόμη και αν ήσουν διατεθειμένος να κάνεις όλα αυτά, θα έπρεπε να είσαι έτοιμος να περάσεις τις μπάρες που από μέρα σε μέρα περιμένουν να εγκαταστήσουν στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Αν υπάρχει ένα κοινό στοιχείο σε αυτά τα δυο φαινομενικά άσχετα μεταξύ τους μέτρα, αυτό είναι το φακέλωμα και η καταστολή. Χρησιμοποιώντας την κάρτα μετακινήσεων, αλλά και την κάρτα φιλάθλου, μπορείς να εντοπιστείς από τις αρμόδιες αρχές, αν αυτές το επιθυμήσουν.

Μα καλά, θα αναρωτηθεί κάποιος, αν δεν έχεις κάτι να κρύψεις γιατί σε πειράζει; Πρώτον, όπως έχει αποδείξει πολλές φορές, ο κατασταλτικός μηχανισμός του κράτους έχει αλλεργία στους οπαδούς. Και να μην έχουν κάτι να κρύψουν, εκείνο έχει κάτι να τους προσάψει. Δεύτερον, ζούμε σε περίεργους καιρούς. Και οι δυο κάρτες για την έκδοση τους απαιτούν την προσκόμιση του ΑΦΜ. Τα μαγικά εκείνα τρία γράμματα που δείχνουν στο κράτος τις οικονομικές εκκρεμότητες που έχεις. Σκέψου λοιπόν εκεί που είσαι στο γήπεδο και φωνάζεις για τον Θρύλο να δεις να τσουβαλιάζουν έναν συνοπαδό σου για οικονομικές οφειλές. Τραβηγμένο; Ο καιρός θα δείξει. Πάντως εμείς από τα τρία γράμματα συνεχίζουμε να στηρίζουμε σταθερά και αμείωτα τα ΑΡΔ και τα ΜΓΔ.

Επιστρέφοντας στον καιρό της αγνότητας, αξίζει να επισημάνουμε πως όλα αυτά καθιστούν τον αθλητισμό από λαϊκό φαινόμενο, και φυσικά τον Ολυμπιακό από ομάδα με πλατιά λαϊκή βάση, σε ένα όλο και πιο διευρυμένο καταναλωτικό κοινό. Χάνεται η αγνότητα, χάνεται ο αυθορμητισμός, χάνεται η μαγεία. Όχι, δεν ήταν όλα αγνά και αγαθά παλιά. Και μανούρες είχε και ντράβαλα και πρέζα και χάπια και όλα. Αλλά ήταν πιο αληθινά. Οι καιροί που ζούμε μοιάζουν πιο εξευγενισμένοι, όμως δεν είναι. Είναι ύπουλοι, σκοτεινοί και άγριοι. Τώρα σε ελέγχουν, σε παρακολουθούν, σε φτωχοποιούν και αν αντιδράσεις διαφορετικά, σε χώνουν φυλακή. Αν δεν αντιδράσεις, τα κρατάς μέσα σου και αποκτάς ψυχολογικά προβλήματα. Και το γήπεδο παύει να είναι εκτόνωση, γίνεται θέαμα, όπως το σινεμά, όπως το θέατρο -- δεν έχουμε τίποτα με το σινεμά και το θέατρο, αλλά άλλο να καταναλώνεις κάτι και άλλο η ταύτιση, το συναισθηματικό δέσιμο και η τρέλα με τον Ολυμπιακό.

Και ναι... μπορεί τα χρόνια να άλλαξαν, αλλά τις εποχές τις φτιάχνουν οι άνθρωποι και κάποιοι έχουν ακόμη ανάγκη να ζήσουν την εμπειρία του γηπέδου για τον Ολυμπιακό χωρίς να πρέπει να φακελώνονται. Να μπορούν να μαζευτούν από νωρίς να πιούνε μπύρες, να ακούσουν μουσικές, να φωνάξουν συνθήματα, να μαλώσουν, να πανηγυρίσουν και να κάνουν ό,τι γουστάρουν γιατί απλά είναι ελεύθεροι άνθρωποι και οπαδοί.

Μια εικόνα τριγυρνούσε στο μυαλό μου όλη την εβδομάδα. Οι ατελείωτες ουρές στα εκδοτήρια σταθμών του μετρό για την έκδοση της κάρτας μεταφορών. Έκανα τον παραλληλισμό με τις ατελείωτες ουρές στα εκδοτήρια που έχω βρεθεί στο παρελθόν για να δω τον Ολυμπιακό και με έπιασε η καρδιά μου. Πώς στο διάολο άλλαξαν τόσο γρήγορα τα χρόνια; Γιατί κανείς δεν αντιδρά; Δηλαδή όλοι θέλουν να κυκλοφορούν με κάρτες που έχουν barcode και δεν είναι καν τα διαρκείας τους; Θα ξαναδώ άραγε σε κάποιο πέταλο του μαλλιάδες να φωνάζουν «Θρύλος, επεισόδια και ηλεκτρικός»;