Οι σχέσεις Ολυμπιακού και Άρη μες στα χρόνια

Τα παλιά χρόνια οι σχέσεις μεταξύ Ολυμπιακού και Άρη Θεσσαλονίκης ήταν περισσότερο από άριστες. Για τον φιλικό αγώνα εγκαινίων του γηπέδου του Άρη, που έγιναν την 4.11.1951, επιλέχθηκε να προσκληθεί ως αντίπαλος ο Ολυμπιακός, ο οποίος αποδέχθηκε πρόθυμα, με τους ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων στις σχετικές αναμνηστικές φωτογραφίες να εμφανίζονται όλοι μαζί, ανακατεμένοι, ως έκφραση των φιλικών αισθημάτων μεταξύ των δύο ομάδων.




Του Θεολόγου Μιχαηλίδη

Οι σχέσεις αυτές δυνάμωναν χρόνο με τον χρόνο. Πριν από κάθε αγώνα μεταξύ των δύο ομάδων, είτε στη Θεσσαλονίκη είτε στον Πειραιά ή στην Αθήνα εκδίδονταν επίσημες ανακοινώσεις φιλίας των δύο ομάδων καθόλου φειδωλές σε καλά, ευγενικά και επαινετικά λόγια. Κοσμητικά επίθετα όπως: «αγαπητός», «φίλος», «ένδοξος» «ιστορικός» πήγαιναν και ερχόντουσαν.

Αντιγράφουμε επί λέξει από ανακοίνωση του Άρη το 1972 πριν από αγώνα με Ολυμπιακό: «Ζήτω ο δαφνοστεφής Ολυμπιακός. Ζήτω οι υπέροχοι Ολυμπιακοί φίλαθλοι του» (!)

Στις δεκαετίες του 1960 και 1970 οι φιλικές σχέσεις έφτασαν στο απόγειό τους. Βασικός λόγος για την φιλική αυτή κλιμάκωση έπαιξε ένας έμμεσος, πλην όμως καθοριστικός παράγοντας: η υπόθεση Κούδα. Σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε με τον Άρη οι σχέσεις μεταξύ Ολυμπιακού και ΠΑΟΚ μέχρι την υπόθεση Κούδα μπορεί να μην ήταν καθαρά εχθρικές, πλην όμως ποτέ δεν υπήρξαν ειλικρινώς φιλικές και φυσικά σε καμία περίπτωση δεν μπορούσαν να συγκριθούν με τις σχέσεις Ολυμπιακού και Άρη. Από την υπόθεση Κούδα όμως και μετά οι σχέσεις Ολυμπιακού και ΠΑΟΚ έγιναν, απροκάλυπτα, πολύ εχθρικές.

Η εξέλιξη αυτή ώθησε τον Ολυμπιακό σε ακόμη μεγαλύτερη αναβάθμιση των φιλικών σχέσεων του με τον Άρη. Από την δική του πλευρά ο Ολυμπιακός, με τον τρόπο αυτό ήθελε δύο πράγματα: (α) αφενός μεν να αποδείξει ότι δεν έχει τίποτε με την Θεσσαλονίκη ως πόλη, αφετέρου δε (β) να δείξει ότι αναγνωρίζει, έστω ανεπίσημα, ως μεγαλύτερη ομάδα στην Θεσσαλονίκη τον πανίσχυρο τότε Άρη, που πάντα ανταγωνιζόταν μέχρι θανάτου τον ΠΑΟΚ.

Ο Άρης ανταποκρίθηκε αμέσως στην νέα έντονη επίθεση φιλίας του Ολυμπιακού. Γι αυτό άλλωστε τον λόγο οι ΠΑΟΚτζήδες ποτέ δεν συγχώρεσαν τους Αρειανούς, που προτίμησαν σαφώς τους «ξένους» Πειραιώτες από τους συμπολίτες τους.

Οι φιλικές σχέσεις είχαν βέβαια και αγωνιστικό αντίχτυπο στους αγώνες μεταξύ των δύο ομάδων. Έτσι ο Ολυμπιακός γνώρισε αρκετές ήττες από τον Άρη, εκ των οποίων τρείς συνεχόμενες ήττες στο Χαριλάου την τριετία 1968-1970, ενώ παράλληλα και πολλές απώλειες βαθμών, ακόμη και ήττες μέσα στο Καραϊσκάκη στην δεκαετία του 1960 και του 1970. Ακόμη χειρότερες ήταν οι δύο ήττες-αποκλεισμοί της ομάδας για το Κύπελλο Ελλάδας, και οι δύο μέσα στο Καραϊσκάκη, η μία στην φάση των ημιτελικών 0-1 (21.6.1970) και η άλλη στη φάση των προημιτελικών 1-2 (8.3.1972). Είχα ζήσει προσωπικά μέσα στο γήπεδο την πίκρα και των δύο αυτών αγώνων.

Ποτέ όμως δεν υπήρξαν επεισόδια στους αγώνες των δύο ομάδων, που γινόντουσαν μέσα σε καθαρά και αθλητικά πλαίσια. Στο Καραϊσκάκη οι παίκτες του Άρη όταν νικούσαν ή όποτε δεν έχαναν χειροκροτούνταν και κάποιες φορές, ιδίως όταν είχαν παίξει πολύ καλά, αποθεώνονταν από τους Ολυμπιακούς φιλάθλους όσο κι αν αυτό φαίνεται αδιανόητα, κρίνοντας με τα σημερινά δεδομένα.

Όπως ήταν φυσικό το κλίμα αυτό είχε περάσει και στους οπαδούς των δύο ομάδων. Γινόντουσαν πράγματα απίστευτα. Οπαδοί του Ολυμπιακού την δεκαετία του 1970 πήγαιναν στο αεροδρόμιο του Ελληνικού την παραμονή του αγώνα και υποδέχονταν την αποστολή και τους παίκτες του Άρη κρατώντας πανό, που έγραφαν επί λέξει: «Καλωσορίσατε απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου». Θυμάμαι σαν τώρα μια φωτογραφία με κεντρικούς πρωταγωνιστές τον Αττίλιο και τον σέντερ-μπακ του Άρη Σπυρίδωνα.

Ακόμη πιο έντονα θυμάμαι στον αγώνα Κυπέλλου του 1972 στο Καραϊσκάκη τον Αττίλιο μαζί τους «οργανωμένους» να διασχίζουν όλο το γήπεδο προκειμένου να συναντήσουν τους οπαδούς τους Άρη για να τους προσφέρουν ανθοδέσμες (συνηθιζόταν τότε) και στη συνέχεια οι μεν Ολυμπιακοί να φωνάζουν «Άρης» οι δε Αρειανοί «Ολυμπιακός». Όταν το συγκεκριμένο παιχνίδι τελείωσε με τον αποκλεισμό της ομάδας μας κάποιοι οπαδοί μας αποδοκίμαζαν τους δικούς μας παίκτες, αλλά οι περισσότεροι αποθέωναν τους παίκτες του νικητή Άρη, που ανταπέδιδαν με χαιρετισμούς και φιλιά προς τις κερκίδες.

Αυτό το κλίμα ήταν που έκανε τον Γιάννη Ιωαννίδη να δηλώσει κατ’ επανάληψη ότι εκτός από Άρης ήταν και Ολυμπιακός και γι' αυτό ήθελε σαν τρελός να αναλάβει προπονητής της ομάδας μπάσκετ. Με όλα αυτά που περιγράφω εδώ μεγάλωσε και αυτά είναι που βίωσε ο Ιωαννίδης εκείνη την εποχή. Το ίδιο κλίμα ήταν που έκανε τον τερματοφύλακα του Άρη Χρηστίδη εξαιρετικά δημοφιλή στους οπαδούς του Ολυμπιακού, με αποτέλεσμα να τον αποθεώνουν όχι μόνο στους αγώνες των δύο ομάδων, αλλά κυρίως σε αγώνες της Εθνικής που γινόντουσαν στο Καραϊσκάκη.

Οι σχέσεις αυτές ήταν που έστειλαν στον Άρη τους δικούς μας σημαντικούς παίκτες, όπου έκαναν μεγάλη καριέρα και πρόσφεραν πολλά.

Πώς χάλασαν και χάθηκαν οι σχέσεις αυτές; Κατ' αρχάς οι κοινωνικές συνθήκες άλλαξαν. Το ίδιο και τα ποδοσφαιρικά ήθη μετά την είσοδο του επαγγελματισμού. Μεγάλο ρόλο έπαιξε και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα και η διαρκής προπαγάνδα, στην τοπική κοινωνία της Θεσσαλονίκης, όπου οι ΠΑΟΚτζήδες παρουσίαζαν τους Αρειανούς ως δούλους του Ολυμπιακού και υπηρέτες του κατεστημένου του κέντρου, που καταπίεζε την Βόρεια Ελλάδα.

Ένα κρίσιμο σημείο ήταν το ματς πρωταθλήματος της 30.12.1973 στο Χαριλάου, που ο Ολυμπιακός της ανεπανάληπτης ομάδας των 102 γκολ κέρδισε 4-2. Ο Ολυμπιακός ήταν αήττητος σε πολλές δεκάδες αγώνων πρωταθλήματος και ο Άρης ήθελε και νόμιζε ότι θα μπορούσε να σπάσει αυτό το αήττητο, όπως γινόταν άλλωστε παλιότερα σε άλλους αγώνες με τον φίλο Ολυμπιακό, ο οποίος, κατά τη λογική του Άρη δεν θα πάθαινε στο κάτω-κάτω και τίποτε αν έχανε και μια φορά.

Μόλις ο Χρηστίδης δέχτηκε το τρίτο γκολ, οι παράγοντες του Άρη, από μόνοι τους, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του μεγάλου προπονητή τους Στάνκοβιτς, άλλαξαν τον Χρηστίδη, αντικαθιστώντας τον με τον Παπαφλωράτο. Και σαν να μην έφτανε αυτό το ίδιο βράδυ, σε έκτακτη συνεδρίαση, η διοίκηση του Άρη διέγραψε τον Χρηστίδη, ένα από τους μεγαλύτερους τερματοφύλακες του ελληνικού ποδοσφαίρου, με αόριστες κατηγορίες μειωμένης απόδοσης, κολλώντας του κατ’ ουσία την ρετσινιά του πουλημένου. Με εξιλαστήριο θύμα τον Χρηστίδη, λοιπόν, προσπάθησαν να δικαιολογήσουν την ήττα από ένα σαφώς ανώτερο αντίπαλο. Περιττό βέβαια να σας πω ότι ο αντι-ολυμπιακός τύπος της Θεσσαλονίκης δικαιολόγησε απόλυτα την ενέργεια της διοίκησης και συκοφαντούσε συνεχώς τον Χρηστίδη.

Η ιστορία αυτή δεν άρεσε στον Ολυμπιακό και προκάλεσε το πρώτο μεγάλο ρήγμα στις σχέσεις των δύο ομάδων. Μπορεί να μην κατονομαζόταν ρητά από τον επίσημο Άρη ως υπεύθυνος ο Ολυμπιακός ή κάποιος εκπρόσωπος του, αλλά το μυαλό όλων των μη Ολυμπιακών πήγαινε στον Ολυμπιακό και κυρίως στον πάμπλουτο Γουλανδρή, ο οποίος, κατά την αντίληψη πολλών εχθρών του Ολυμπιακού δεν θα δίσταζε να αγοράσει με τα λεφτά του συνειδήσεις.

Λίγα χρόνια αργότερα ήρθε και η νίκη του Ολυμπιακού επί του Άρη στο μπαράζ του Βόλου το 1980, ένα αποτέλεσμα, που αποτέλεσε και ακόμη παραμένει ένα τεράστιο ψυχικό τραύμα για τον Άρη. Από τότε τα πράγματα άλλαξαν ριζικά.

Το χάσμα μεγάλωσε στη συνέχεια από την αντιπαλότητα στο μπάσκετ, από τον μηδενισμό του Ολυμπιακού σε αγώνα με τον Άρη το 1979 ελέω διαιτητή Προεστού, από την ισχυροποίηση της ομάδας του Ολυμπιακού την δεκαετία του 1990 που αμφισβήτησε έμπρακτα και δυναμικά τα πρωτεία του Άρη σε ένα πεδίο που, λόγω Γκάλη, ο Άρης θεωρούσε άβατό του.

Θεωρείται απίθανο πλέον οι σχέσεις μεταξύ των δύο ομάδων να επανέλθουν στο παλιό επίπεδο, ακόμη και τώρα που ηγέτης του Άρη είναι ο Καρυπίδης, ο οποίος εδώ και λίγα χρόνια είχε δηλώσει ότι ήταν από μικρό παιδί, στη Βέροια, οπαδός του Ολυμπιακού. Ίσως μάλιστα αυτή η δήλωση να αποτελεί εκ των πραγμάτων ακόμη μεγαλύτερο εμπόδιο.

Ίσως το μεταγραφικό αλισβερίσι μεταξύ των δύο ομάδων, το οποίο ξανάρχισε πρόσφατα, να μπορούσε να βελτιώσει τις σχέσεις τους, αλλά και πάλι αυτό ισχύει κυρίως σε διοικητικό και όχι σε οπαδικό επίπεδο, όπου υπάρχει μεγάλη απόσταση, έστω και αν αυτή είναι ασύγκριτα μικρότερη από το αντίστοιχο αβυσσαλέο χάος, που χωρίζει Ολυμπιακό και ΠΑΟΚ.

Επιπλέον το παρελθόν έχει δείξει ότι ωφελημένος από τις μεταγραφικές ανταλλαγές έχει βγει κυρίως ο Άρης με την απόκτηση σημαντικών ποδοσφαιριστών του Ολυμπιακού, που βρίσκονταν στην ακμή τους και πρόσφεραν πολλά και για αρκετά χρόνια στον Άρη όπως οι Κουμαριάς, Καπερνέκας, Πασσαλής, Στολίγκας κ.ά. Αντίθετα από όσους παίκτες απέκτησε ο Ολυμπιακός από τον Άρη, μόνο ο Μαυρογενίδης απέδωσε και πρόσφερε πραγματικά. Αντίθετα οι Πάλλας, Σεμερτζίδης, Ζελιλίδης, Κατεργιαννάκης ελάχιστα κάθισαν και πολύ λίγα πρόσφεραν στον Ολυμπιακό. Ήταν άλλωστε, σχεδόν όλοι τους, παρηκμασμένοι και ξεζουμισμένοι αγωνιστικά.